ჩემი შვილი მესამე კლასშია. მათემატიკის დავალების შესრულებაში ვეხმარებოდი და ერთი საინტერესო საკითხი შემხვდა. მაგალითში სხვადასხვა ნიშნით მოქმედებების შესრულების თანმიმდევრობა განსხვავდება იმისგან, რასაც მასწავლიდნენ. თანამედროვე ბავშვები ასეთ მაგალითებს გონებაში ითვლიან და დიდხანს არც ფიქრობენ.
როცა შვილმა მაგალითის ამოხსნაში დახმარება მთხოვა, დარწმუნებული ვიყავი, რომ სწრაფად გავუმკლავდებოდი. საბოლოოდ, ჩვენი კამათი გვიან საღამომდე გაგრძელდა. მოგვიანებით, იუთუბზე ვიპოვე საინტერესო სტატია და ვიდეო მსგავსი მეთოდის დეტალური ახსნით. თურმე მათემატიკური მაგალითები უნდა ამოხსნათ არა მხოლოდ სკოლაში, არამედ ზრდასრულ ცხოვრებაში. ასე დანამდვილებით გავიგე, რომ გაანგარიშების მათემატიკური მეთოდები ახლა ეკონომიკურთან გაიგივებულია.
ბავშვები გონებაში ითვლიან
დაწყებითი კლასებიდან კარგად მახსოვს, როგორ გვასწავლეს მოქმედებების თანმიმდევრობა. გამრავლება ყოველთვის პრიორიტეტული იყო და ჯერ ის სრულდებოდა, შემდეგ მოდიოდა გაყოფა, შემდეგ მიმატება და გამოკლება. გამრავლება პირველობას უთმობდა მხოლოდ ფრჩხილებში მოქმედებას, იმის მიუხედავად, რა ნიშანი იყო იქ. ახლა, როგორც ჩემმა შვილმა ამიხსნა, მათ PEMDAS–ის მეთოდით ასწავლიან. დავიწყე გარკვევა, რა მეთოდია და როგორ გამოვიყენო მათემატიკური მაგალითების ამოხსნისას.
პირველად PEMDAS–ის წესი გამოიყენეს სამხედრო ინჟინრების ალგებრის სახელმძღვანელოებში. თავად სიტყვა არის სიტყვების პირველი ასოების აბრევიატურა, რომელიც მიუთითებს მათემატიკური მაგალითების მოქმედებების შესრულების თანმიმდევრობას – P – ფრჩხილები, E – ხარისხის მაჩვენებელი, M – გამრავლება, D – გაყოფა, A – შეკრება, S – გამოკლება. ამ მეთოდით მაგალითის ამოხსნის მეორე პირობაა ამოხსნა მარცხნიდან მარჯვნივ. ახლა კონკრეტულ მაგალითზე განვიხილოთ, რომ უფრო გასაგები იყოს.
მაგალითების ამოხსნის ახალი წესი
აი, ამ მაგალითის ამოხსნაში მთხოვა დახმარება შვილმა: 6 / 2 ( 1 + 2 ). PEMDAS–ის წესის გამოყენებით პირველი მოქმედება იქნება ფრჩხილებში მიმატება, რადგან პრიორიტეტულია. გამოდის, რომ ჯამია 1 + 2 = 3. შემდეგ მეორე პირობა – მოქმედება მარცხნიდან მარჯვნივ. 6 / 2 = 3. ბოლოს 3–ს 3–ზე ვამრავლებთ და ვიღებთ 9–ს. სწორედ მეორე პირობის გამოყენებისას წარმოიშვა უთანხმოება. თავად აბრევიატურაშიც გამრავლება პირველი მოდის, შემდეგ გაყოფა.
მხოლოდ PEMDAS–ის წესის მიხედვით, გამრავლება, გაყოფა, შეკრება და გამოკლება ერთნაირად პრიორიტეტულია. სწორედ ამიტომ, მიიღეს წესის მეორე პირობა – მოქმედებების შესრულება მარცხნიდან მარჯვნივ. თუ მაგალითს კლასიკური მეთოდით ამოხსნით, პასუხი ერთი იქნება. ინტერნეტ სივრცეში და სამეცნიერო წრეებში დიდი კამათი მიმდინარეობს იმის შესახებ, თუ როგორ უნდა გადაიჭრას ასეთი მაგალითები. მეცნიერები მაინც PEMDAS–ის წესს ამჯობინებენ.
პროგრამირების და კომპიუტერული ტექნიკის განვითარების წყალობით ეს წესი ფართოდ გავრცელდა. სწორედ პროგრამისტებმა გამოიყენეს მსგავსი მეთოდი პროგრამირების ალგორითმების დასაწერად. სწორედ ამიტომ, მეთოდი ფართოდ გამოიყენება ყოველდღიურობაში, რადგან ჩვენი ცხოვრება სრულად დამოკიდებულია კომპიუტერულ ტექნიკაზე. ასევე მეთოდი ეკონომიკაშიც გამოიყენება. ბავშვები თანამედროვე ცხოვრების პირობებს უკეთ რომ შეეგუონ, PEMDAS–ის წესის გამოყენება დაწყებითი სკოლის მათემატიკაშიც დაიწყეს.
ახლა ამ წესის გამოყენებით უფრო ადვილად ვეხმარები შვილს მაგალითების ამოხსნაში. ჩვენ ხომ შვილებს ვამზადებთ საზოგადოებაში ცხოვრებისთვის და იმ პირობებში, რაც ამ საზოგადოებაშია.
