ფინანსური ანალიტიკოსები შეშფოთებულები არიან 2024 წლის ბაზრის პროგნოზით. ცივილიზაცია ჯერ კიდევ დიდ კრიზისში შედის. ჩვეული სტაბილურობა ქრება. მხოლოდ ამაყი შვეიცარია გრძნობს თავს მშვიდად და მოდუნებულად. როგორ ახერხებს ამას და რა ხდება დანარჩენ მსოფლიოში? „პაპარაცის“ დღევანდელ სტატიაში ფინანსური ბაზრის სიახლეებს განვიხილავთ.
2024 წლის ბაზრის პროგნოზი
იცოდით, რომ ნეიტრალური შვეიცარია უფრო კარგად არის მომზადებული ბირთვული ომისთვის, ვიდრე მსოფლიოს ნებისმიერი ქვეყანა?
აქ 8 მილიონ მოსახლეზე 300 ათასზე მეტი ბუნკერია გათვალისწინებული! მათში 11 მილიონი ადამიანის განთავსება შეიძლება. დღეს ისინი გამოიყენება, როგორც ყველის ქარხანა და სამრეცხაო. შვეიცარიამ თავისი მრისხანე ბუნებრივი მემკვიდრეობა უპირატესობად აქცია. იგი გახდა ყველაზე მშვიდობიანი ევროპული ქვეყანა ყველაზე ძლიერი სამხედრო თავდაცვით.
ბოლო 100 წლის განმავლობაში ამ რეგიონმა მოახერხა ყველა ომის თავიდან აცილება იმის მიუხედავად, რომ ევროპის ცენტრში მდებარეობს. საქმე მთებშია. მთელი ქვეყნის ნახევარი შედგება დაახლოებით 5 კმ სიმაღლის ალპებისგან. თითოეულ მთას ადამიანის მიერ შექმნილი სიმაგრეები აქვს. ეს შვეიცარიას ერთ დიდი ციხესიმაგრედ აქცევს. ვაჭრობის გასაადვილებლად მთებში 1300 გვირაბის ქსელი ააშენეს. ყველაზე გრძელი გვირაბი 57 კმ-ზე გადაჭიმულია!
მშვიდობის და სიმშვიდის შვეიცარიული ციტადელი
მთის სიმაგრეები ქვემეხებით აღჭურვილია, ამიტომ აქ შესაძლებელია არა მხოლოდ დამალვა, არამედ სროლით მოგერიება. კლდოვანი ბუნკერების აშენება დაიწყეს მეორე მსოფლიო ომის დასაწყისში, როდესაც მესამე რეიხმა შვეიცარია ალყაში მოაქცია. გერმანია თავს რომ დასხმოდა, მიუწვდომელი მთებიდან მილიონი შვეიცარიელი მსროლელის მძლავრ პასუხს მიიღებდა.
დღეს ეს ბუნკერები ცარიელი არ არის. მათ კერძო მფლობელები ჰყავს. სანამ მსოფლიოში შედარებით მშვიდობაა, ოთახებს კომერციული მიზნებისთვის აქირავებენ. კომპანიები აქ ინახავენ აღჭურვილობას საგანგებო სიტუაციების შემთხვევაში და აწყობენ სერვერებს ფაილების შესანახად და ბიტკოინების მაინინგისთვის. Apple-ს რამე რომ დაემართოს, მონაცემები დაცული დარჩება.
ზოგიერთი ადამიანი უკვე ჯავშნის საწოლებს ყოფილ ყაზარმებში, რათა ჰქონდეს უსაფრთხო ადგილი. ფასი თვეში 3 ათასი დოლარიდან იწყება.
რატომ არ ემუქრება შვეიცარიას კრიზისი?
შვეიცარიული ფასები მხოლოდ ჩამოსულებს აკვირვებს. ადგილობრივებს ყველა სურვილის დაკმაყოფილება შეუძლიათ. მაგალითად, შვეიცარიელები თვეში უფრო მეტს გამოიმუშავებენ, ვიდრე მათი ქართველი კოლეგები წელიწადში – დაახლოებით 8 ათასი შვეიცარიული ფრანკი. ეს 9 ათას დოლარზე მეტია. ექიმები 10-15 ათას დოლარს შოულობენ.
შვეიცარია ერთ-ერთი ყველაზე თავისუფალი ქვეყანაა მსოფლიოში. მისი მაცხოვრებლები თავს სრულიად დაცულად გრძნობენ. აქ იარაღის ყიდვა მარტივია. შვეიცარიელებს აქვთ 2,5 მილიონზე მეტი პისტოლეტი, შაშხანა და იარაღი.
შვეიცარიელებს დაგეგმვა უყვართ. პირველი ხელფასიდან იწყებენ თანხის გადადებას საპენსიო ასაკისთვის. მათი ცხოვრების მომდევნო რამდენიმე წელი წინასწარ გათვლილია. ნებისმიერი შემთხვევისთვის გეგმა აქვთ. მაგალითად, ბირთვული თავდასხმის შემთხვევაში, შვეიცარიელები ჩავლენ სამრეცხაოს სარდაფებში, რომელსაც სქელი გაუვალი ბეტონის კედლები აქვს. თითოეული სახლის სარდაფს აქვს საწვავი და გენერატორი.
ალპური მდელოების, სათხილამურო კურორტების და ზოგადი დასვენების მიღმა აქ არის სერიოზული ბაზა უსაფრთხოების თვალსაზრისით, რაც შვეიცარიას უძლეველს ხდის.
2024 წლის ბაზრის პროგნოზი: მსოფლიო კრიზისის ზღვარზე
რა ვითარებაა მსოფლიო არენაზე? სამწუხაროდ, არც ისე კარგად. 2024 წლის 5 აგვისტოს ათობით მსხვილი კომპანია ასობით მილიარდი დოლარით გაღარიბდა. გლობალური საფონდო ბირჟები მკვეთრად დაეცა აშშ-ში შესაძლო ეკონომიკური ვარდნის შიშის გამო. ინვესტორებმა დაიწყეს ფასიანი ქაღალდების და სხვა აქტივების მასიურად გაყიდვა.
5 აგვისტოს რეკორდული ვარდნა ტაივანის და სამხრეთ კორეის საფონდო ბირჟებმა განიცადეს. სამხრეთ კორეაში დაფიქსირდა ყველაზე ცუდი სესია ბოლო 16 წლის განმავლობაში. მაგალითად, Samsung Electronics-ის პოზიცია მთელი 10,3%-ით დაეცა. იაპონელებმა განიცადეს უდიდესი კოლაფსი ბოლო 37 წლის განმავლობაში. ევროპის ნახევარგამტარული და ტექნოლოგიური კომპანიების აქციებიც მკვეთრად დაეცა.
The Economist-ის განმარტებით, ყველაფერში დამნაშავეა ხელოვნური ინტელექტი. ინვესტორები შიშობენ, რომ მასზე არარეალურ იმედებს ამყარებენ. ყველაზე მეტად დაზარალდნენ ტექნოლოგიური გიგანტები, რომლებიც იყენებენ ხელოვნურ ინტელექტს. ასე, კომპანიებმა Microsoft, Apple, Meta და Nvidia შეიძლება დაკარგონ 300 მილიარდი დოლარი საბაზრო ღირებულება.
ასევე 2 აგვისტოს აშშ-მა შრომის ბაზრის სუსტი მაჩვენებელი გამოაცხადა. უმუშევრობის მზარდი მაჩვენებელი ეკონომიკის შესუსტების პირდაპირი გზაა.
იუთუბის დაბლოკვა რუსეთში
გლობალური კრიზისის კვალდაკვალ, რუსეთში 2024 წლის ივლისის შუა რიცხვებიდან იუთუბის ვიდეოსერვისი შენელებით მუშაობს. რუსი პროვაიდერების თქმით, მთავარი პრობლემა გუგლის ტექნიკის ცვეთაა. შეგახსენებთ, რომ რუსეთ-უკრაინის სრულმასშტაბიანი ომის დაწყების შემდეგ კორპორაციამ ფიზიკურად დატოვა რუსული ბაზარი.
სხვა წყაროების მიხედვით, სერვისის შენელება პოლიტიკური გადაწყვეტილებაა და რუსეთის ხელისუფლება გეგმავს იუთუბის დაბლოკვას სექტემბერში და მის ნაცვლად რუსული ანალოგის „პლატფორმის“ გაშვებას. იუთუბი რუსეთში ჯერ კიდევ 2022 წლის მარტში აითვალწუნეს, როცა დაიწყო რუსული სახელმწიფო მედიის ანგარიშების წაშლა.
იუთუბის დაბლოკვა იუთუბის და გუგლის სერვისების მომხმარებლებს დააზარალებს. ჰოსტინგის დაბლოკვა რუსეთს ეკონომიკური კოლაფსით ემუქრება. შეიძლება გამოიწვიოს სხვა რესურსებზე წვდომის შეზღუდვა. რუკებთან და ნივთების ინტერნეტთან დაკავშირებული სერვისები აღარ იმუშავებს. ეს შედარებულია ბაზრიდან Mastercard-ის და Visa-ს რუსეთის ბაზრის დატოვების ეფექტთან.