როდემდე შეიძლება გაგრძელდეს საბჭოთა წარსულის ნოსტალგია? საქონლის დეფიციტი, მათხოვრული ხელფასი, სამყაროსგან იზოლაცია – რა არის აქ დასანანი? შევეკამათე ერთხელ ერთ ქალბატონს. იგი ამტკიცებდა, რომ კავშირში ცხოვრება უკეთესი იყო და ყველაფერი იყო. გაირკვა, რომ მამამისი კოლმეურნეობის თავმჯდომარე იყო. ყველა, ვინც ხელისუფლებაში იყო და ფული ჰქონდა, სსრკ-ში მშვენივრად ცხოვრობდა.
საქონლის დეფიციტი
უბრალო ადამიანებს კი მუდმივად უწევდათ ფულის დაზოგვა საჭირო ნივთების შესაძენად, შემდეგ კი გრძელ რიგებში დგომა, რათა დეფიციტური ნივთი შეეძინათ. ისინი ცდილობდნენ თავიანთ მდიდარ მეზობლებს დაწეოდნენ, რომლებიც საერთო ფონზე მნიშვნელოვნად გამოირჩეოდნენ.
რა იყო საბჭოთა საზოგადოებაში სიმდიდრის მაჩვენებელი?
პრესტიჟული უძრავი ქონება. რიგით მოქალაქეებს შეეძლოთ წლების განმავლობაში ეცხოვრათ საერთო საცხოვრებელში ან კომუნალურ ბინაში, ცალკე საცხოვრებელი ფართის მიღების იმედით. ამავდროულად, პარტიის მუშაკებს აძლევდნენ ფართო ბინებს ქალაქის პრესტიჟულ უბნებში. სიმდიდრის ნიშნად ითვლებოდა რესპექტაბელური აგარაკი. ხელისუფლების წარმომადგენლებს შეეძლოთ ჰქონოდათ სამსახურებრივი აგარაკი.
ბინის ან სახლის ინტერიერი. მდიდარ მფლობელებს ტყავით მოპირკეთებული კარი და პარკეტის იატაკი გასცემდა. სასტუმრო ოთახში ყოველთვის იყო მოდური ავეჯის ნაკრები, ხალხი მას უბრალოდ კედელს უწოდებდა. იქ, შუშის მიღმა თავს იწონებდა ფაიფურის სერვისი და ბროლის ჭურჭელი. შალის ხალიჩები, ლამაზი ფარდები, ბროლის ჭაღები – ეს ყველაფერი სიმდიდრეზე მოწმობდა.
მსუბუქი მანქანა. “მანქანა ფუფუნება კი არა, სატრანსპორტო საშუალებაა!” – ამბობენ ახლა. მაშინ კი კერძო ტრანსპორტი მხოლოდ რჩეულებს ჰქონდათ. ის მოქალაქეებიც კი, რომლებსაც დიდი ოდენობის თანხა ჰქონდათ, იძულებულნი იყვნენ მანქანის რიგში დამდგარიყვნენ. მომგებიანი კავშირები საგრძნობლად აჩქარებდა ფუფუნების ნივთის შეძენის პროცესს.
მოგზაურობა ქვეყნის ფარგლებს გარეთ. მდიდარ ადამიანებს შეეძლოთ შვებულება სხვა რესპუბლიკაში გაეტარებინათ, საზღვარგარეთ კი მხოლოდ ერთეულები მიდიოდნენ. საზღვარგარეთ მოსახვედრად ყველაზე მარტივი გზა იყო მივლინება. თუმცა იქ მხოლოდ გადამოწმებულ მოქალაქეებს გზავნიდნენ.
სიმდიდრის მაჩვენებელი საბჭოთა საზოგადოებაში
საყოფაცხოვრებო ტექნიკა სახლში. მაღალი ხარისხის საყოფაცხოვრებო ტექნიკა ყველასთვის არ იყო ხელმისაწვდომი, განსაკუთრებით იმპორტირებული. ფერადი ტელევიზორის ან სარეცხი მანქანის საყიდლად, უნდა გქონოდა ფული და გყოლოდა ნაცნობები ვაჭრობის სფეროში.
დეფიციტური კვების პროდუქტები. საბჭოთა პერიოდში ჩვეულებრივი სასურსათო მაღაზიების თაროებზე უხვად მხოლოდ პურსა და ზღვის კომბოსტოს ნახავდი. უამრავ პროდუქტზე რიგები იდგა და გამონაკლისი არც ხარისხიანი საკვები პროდუქტები იყო. ძეხვი, ყველი, ხილი ასორტიმენტში, შოკოლადი და ძვირადღირებული ალკოჰოლი მაგიდაზე – სახლის მეპატრონის შესაძლებლობებსა და ფინანსურ კეთილდღეობაზე საუბრობდა.
მოდური ფეხსაცმელი და ტანსაცმელი. მხოლოდ მდიდარ მოქალაქეებს შეეძლოთ ეტარებინათ მოდური ტანსაცმელი და უცხოური ფეხსაცმელი. იმპორტირებული ნივთები ჩუმად იყიდებოდა ძალიან ძვირად და ჩვეულებრივი მუშის ანაზღაურებით მათი ყიდვა შეუძლებელი იყო.
ხარისხიანი კოსმეტიკა. კარგი პარფიუმერია მხოლოდ მაღალი საზოგადოების ქალებისთვის იყო ხელმისაწვდომი. დანარჩენი ლამაზმანები უნდა დაკმაყოფილებულიყვნენ ადგილობრივი წარმოების კოსმეტიკური საშუალებებით, რომლებსაც მაღაზიაში ნახავდნენ. ძვირადღირებული ბრენდირებული სუნამოების ან ოდეკოლონის არომატი მისი მფლობელის სიმდიდრეზე მიუთითებდა.
წიგნები. თაროებზე წიგნების დიდი რაოდენობა ბინის მფლობელების რესპექტაბელურობაზე საუბრობდა. ზოგიერთ სახლში მთელი ბიბლიოთეკები იყო შეგროვებული. “სოიუზპეჩატის” თანამშრომლებს სსრკ-ში განსაკუთრებული პატივისცემით ეპყრობოდნენ, რადგან მათგან შესაძლებელი იყო ყველაზე პოპულარული წიგნების შეძენა, რომლებიც არ იყო თავისუფალ გაყიდვაში.
რა თქმა უნდა, საბჭოთა კავშირში იყო ყველაფერი, მაგრამ მხოლოდ მათთვის, ვისაც ფული და კავშირები ჰქონდა!
