რა გავაკეთოთ, თუ ბავშვი სახლში მოდის, ხელში კი მიტოვებული კნუტი უჭირავს? პრინციპში, ამ მხრივ სიტუაცია სტანდარტულია. უფროსები იწყებენ ლაპარაკს, რომ „საიდანაც მოიყვანე, იქ წაიყვანე“ ან „თუ ყველას შეიცოდებ, ყველასთვის არ გეყოფა“ ან „უფლებას არ გაძლევ, გარეთ გაიყვანე“. რა თქმა უნდა, ქუჩის კატის მოვლა არავის სურს. იქნებ ამ სიტუაციას სხვა კუთხით უნდა შეხედოთ? რამდენად ხშირად გიწევთ მსგავს სიტუაციასთან შეჯახება? რამდენჯერ მოგიწიათ ბავშვისთვის უარის თქმა, რომ ქუჩიდან ცხოველების მოყვანა შეეწყვიტა და მისთვის გვერდი აევლო? პაპარაცის რედაქცია გირჩევთ, რომ ერთი შეხედვით უბრალო საკითხზე დაფიქრდეთ.
მიტოვებული კნუტი – ბავშვები სამყაროს ცოტა განსხვავებულად აღიქვამენ. მათ თავში ჯერ კიდევ ზღაპრებია, სადაც სასწაულების მოხდენა შეიძლება ეს იმას არ ნიშნავს, რომ ჩვენ, უფროსები ზედმეტად პრაგმატულები და ცინიკოსები ვართ და ნებისმიერ „მიმიკურ“ ემოციასთან გამკლავება შეგვიძლია. დაფიქრდით, რამდენი უსახლკარო კატა იყო, ღირს კიდევ ერთის შეცოდება?
ბავშვებში ასე არაა. რაღაც მომენტში საერთო ადამიანური ღირებულებები, რომლითაც ვამაყობთ, – პასუხისმგებლობა, სიკეთე, დახმარება – მათთვის ისეთივე მნიშვნელოვანი ხდება, როგორც უფროსებისთვის. ამ მახვილი კუთხეებით უფროსებთან მოდიან, რომ მათზე რეაგირება ისწავლონ. და რას ვასწავლით ჩვენ?
მარტივი სიტუაცია: სადღაც აგარაკზე ბავშვებმა პარკში ჩაყრილი კნუტები იპოვეს, რომლებიც ვიღაცამ სანაგვე ყუთში „ჩააგდო“. ალბათ, დახრჩობა ვერ გაბედა, აი, გადაგდება კი, ნორმალურია. ამ დროს ბავშვები რეკავენ: „დედა, მოდი, აქ კნუტებია, მოდი, გთხოვ!“ დედა ამ პროგრამის მოშორებას ცდილობს და ამბობს, რომ არ მივა. მაგრამ ბავშვები დაჟინებით ითხოვენ. წასვლა უწევს.
მიტოვებული კნუტები – და ტესტი პირდაპირ ახლა იწყება. დაეხმარება დედა კნუტებს თუ ბავშვებს მათ ბედის ანაბარად მიტოვებას და სახლში დაბრუნებას უბრძანებს? აი, პატარა კნუტები, მათ შორის ერთი ძალიან სუსტადაა. დახმარების გარეშე ვერ გადარჩებიან. ბავშვები დედის ზურგს უკან გაისუსნენ. დედა ხვდება, რომ ახლა მის გადაწყვეტილებაზეა დამოკიდებული, როგორები გაიზრდებიან ბავშვები მომავალში. რა გაკვეთილს ისწავლიან. როგორი უცნაურიც არ უნდა იყოს, ბავშვებს უკვე ესმით, რა მოუვათ კატებს, თუ არ წაიყვანენ. თუმცა დამოუკიდებლად გადაწყვეტილების მიღება არ შეუძლიათ და უფროსების განაჩენს ელიან. დედას სერიოზული კითხვით დახმარებისთვის მიმართეს. თუ ახლა უგულებელყოფს, დიდი ალბათობით, საკუთარი თავის მიმართ გულგრილობად აღიქვამენ.
წარმოიდგინეთ, რომ ნამდვილად უბედურება მოხდა, მაგრამ ბავშვს უკვე გამოცდილება აქვს: დედა დახმარებას არ აპირებს. მან შეიძლება ის ნებისმიერ მომენტში უარყოს და ეს ნორმალურია. თუ კატებს ასე მოექცა, რატომ არ შეიძლება შვილებთან იგივე გააკეთოს? უფროსი ყოველთვის ერთს ამბობს, მაგრამ სხვანაირად იქცევა.
უბედურების თავიდან აცილება შეიძლება – როცა გაიზრდებიან, ზუსტად ისეთები გახდებიან, როგორც მათი დედ–მამა, რომლებმაც დღეს ცხოველის გადარჩენა აუკრძალეს. გულქვა ადამიანები გახდებიან, რომლებიც მოხუც მშობლებთან მიმართებაში ემოციებს მშვიდად გადალახავენ. რით განსხვავდებიან ამ კნუტებისგან? და დედას კნუტები სახლში მიყავს. ხვდება, რომ შვილები ახლა უყურებენ და ჯერ კიდევ მზად არიან დაიჯერონ, რომ სამყარო კეთილია.ეს იმას არ ნიშნავს, რომ შვილი ბედისგან მუდმივად უნდა დაიცვათ და ყველა გადაარჩინოთ. უბრალოდ რაღაც მომენტში ბავშვებს არ უნდა აფიქრებინოთ, რომ დედ–მამა არ დაეხმარებათ. სამყარო შეიძლება განსხვავებული იყოს და ყველა საღებავი მზეზე ვერ იბრწყინებს, მაგრამ დაე, ეს მოგვიანებით მოხდეს.
კნუტები გადარჩნენ. სწრაფად გაიზარდნენ და მალე ახალი მფლობელები იპოვეს. ყველაზე მნიშვნელოვანი იყო სიტყვა, რომელიც ქალიშვილმა დედას უთხრა: „დედა, შენით ვამაყობ! სხვა ბავშვების მშობლებმა მოგვიშორეს, მაგრამ შენ, შენ არ მიგვატოვე!“ ვფიქრობ, გოგონას მხოლოდ კატებს არ გულისხმობდა.
რედაქციისგან – აუცილებლად მოგვწერეთ, რას ფიქრობთ ამ საკითხზე და თუ მოგიწიათ ქუჩიდან ცხოველის აყვანა შვილის თხოვნით? თუ მათთვის გვერდის ჩავლა არაფერს ნიშნავს, ხოლო ყველა ცხოველი მკაცრი კონტროლის ქვეშ უნდა იყოს, რომ პრობლემები არ შექმნან? მიტოვებულ კნუტს არა მხოლოდ ბავშვის, არამედ ზრდასრული ადამიანის გულის გატეხვაც შეუძლია. გახსოვდეთ, თითოეული ჩვენი ნაბიჯი გარკვეულ შედეგს ბადებს.