საეკლესიო კანონებში არსად წერია, სად უნდა წავიღოთ შარშანდელი ტირიფის ტოტები და არც ის არის ნათქვამი, შეიძლება თუ არა მათი გადაყრა. მიუხედავად ამისა, ნაკურთხ ტოტებს ყოველთვის განსაკუთრებული პატივისცემით ეპყრობოდნენ და დღემდე არ არის მიღებული მათი ნაგვის ურნაში ჩაგდება.
ძველად, არ ჩნდებოდა კითხვა, თუ როგორ უნდა მოქცეოდნენ შარშანდელ ტირიფის ტოტებს, რომლებიც ბზობის კვირას აკურთხეს. ტირიფის ტოტები მომდევნო აღდგომამდე ხატების კუთხეში ინახებოდა. იქ ისინი ხელს არავის უშლიდა. როდესაც, სააღდგომო ნამცხვრების გამოსაცხობად, ღუმელის ანთების დრო დგებოდა, ტირიფის გამხმარ ტოტებს ცეცხლში ყრიდნენ.
დიასახლისებს სჯეროდათ, რომ ღუმელში ჩაგდებული ნაკურთხი ტირიფის ტოტები უზრუნველყოფდა იმას, რომ სააღდგომო ნამცხვრები ფუმფულა და დაბრაწული გამოსულიყო. როდესაც ცომს საცხობ ფორმაში ათავსებდნენ, გვერდით ტირიფის პატარა ტოტს არჭობდნენ, რომ ნამცხვარი ზემოდან ლამაზად ამოსულიყო და არ გადმოსულიყო. ან დიასახლისები ცდილობდნენ ძალიან, ან ტირიფი მართლა შველოდა და სააღდგომო ნამცხვრები ყოველთვის კარგი გამოდიოდა!
ადამიანებს სჯეროდათ ნაკურთხი ტირიფის ტოტების ღვთაებრივი ძალის და მთელი წლის განმავლობაში მას სხვადასხვა მიზნებისთვის იყენებდნენ. მომდევნო ბზობის კვირამდე ტირიფის ძველი თაიგულიდან თითქმის არაფერი რჩებოდა, მაგრამ უწვრილეს ტოტებსაც კი არავინ ყრიდა. ჩვენც უნდა მივყვეთ ამ ტრადიციას.
როგორ უნდა მოვექცეთ ტირიფის შარშანდელ ტოტებს?
ეკლესიიდან მოტანილ ტირიფის თაიგულებს წყლით სავსე ლარნაკში ათავსებენ და ტოტებს დიდხანს არ ინახავენ. შემდეგ ჯერ კიდევ ახალ ტირიფს მიწაში რგავენ, სადაც მისთვის ზრდა მოსახერხებელი იქნება.
თუ შარშანდელი ტირიფი შემოგრჩათ, მაშინ ჯობია დაწვათ. ამის გაკეთება მოსახერხებელი იქნება ბუნებაში გასვლის ან აგარაკზე წასვლისას, როდესაც ცეცხლის დანთება დაგჭირდებათ, მაგალითად, მწვადის ან ძეხვეულის შესაწვავად.
უწინ, ბზობის კვირას ეკლესიიდან დაბრუნების შემდეგ ოჯახის ყველა წევრს ხუმრობით ნაკურთხი ტოტებით ურტყამდნენ, რათა წარმატებულები ყოფილიყვნენ და კარგი ჯანმრთელობა ჰქონოდათ.
ორსული ქალები ნაკურთხი ტირიფის ნაჭრებს თილისმად ატარებდნენ. უშვილოები კი ტირიფის ტოტებს ჯიბეში იდებდნენ, რომ მალე დაორსულებულიყვნენ. გასათხოვარი გოგოები ნაკურთხ ტირიფის ტოტებს ტანსაცმელში ინახავდნენ, რათა რაც შეიძლება მალე შეხვედროდნენ თავიანთ საქმროებს.
სხვა ტრადიციები
ნაკურთხ ტირიფის ტოტებს სახლში ხატების კუთხეში ინახავდნენ, რათა სახლი ბუნებრივი კატასტროფებისგან დაეცვა და ოჯახისთვის კეთილდღეობა მოეტანა. ძველად, ხანძრის დროს ნაკურთხ ტირიფს ცეცხლში ყრიდნენ, რათა რაც შეიძლება მალე ჩაექროთ.
ბზობაზე ნაკურთხ ტირიფის ტოტებს მინდვრის კუთხეებში რგავდნენ, მოსავლის მავნებლებისა და სტიქიისაგან დასაცავად. ეკლესიიდან წამოღებულ ტირიფის ტოტს სახლთან ახლოს რგავდნენ, რათა ოჯახში მყოფი ზრდასრული შვილები დროულად და წარმატებულად დაქორწინებულიყვნენ და გათხოვილიყვნენ. კარგ ნიშნად ითვლებოდა, როცა ტირიფი გაიხარებდა და ფესვებს გამოიღებდა.
ნაკურთხ ტირიფის ტოტს დაკრძალვის დროს კუბოში დებდნენ, რათა გარდაცვლილი იმ ქვეყნად დაცული ყოფილიყო. სჯეროდათ, რომ ტირიფი მის სულს სამოთხეში მოხვედრაში დაეხმარებოდა. როდესაც გაზაფხულზე ძროხა პირველად გაჰყავდათ საძოვარზე, ხელში ნაკურთხ ტირიფის ტოტს იღებდნენ და ცხოველს ნახირში ისე აცილებდნენ. ხალხს სჯეროდა, რომ ტირიფი ძროხას ბოროტი თვალისა და ჯადოსგან დაიცავდა და სახლში ყოველთვის ბევრი რძე იქნებოდა.
დაიცავით ტრადიციები და არ გადაყაროთ ნაკურთხი საგნები. მაშინაც კი, თუ ეკლესიისგან მკაცრი აკრძალვა არ არსებობს, რაიმეს გადაგდებასთან დაკავშირებით, ჩვეულების მიხედვით, წმინდა წყლით ნაკურთხი ნივთების გადაგდება არ შეიძლება.
