კომბოსტოს ტოლმა ერთ-ერთი კერძია, რომელიც უმეტესობა ჩვენგანში კომფორტულ საკვებთან ასოცირდება. მოსიყვარულე დედა ან ბებია ამ არომატულ კერძს ყოველთვის გვიმზადებდა. ცოტა ხნის წინ დავინტერესდი, როგორ მოვამზადო კომბოსტოს ტოლმა, რომელიც ბავშვობას გამახსენებს. დახმარებისთვის ბებიას მივმართე, რადგან მსგავსი კომბოსტოს ტოლმა სხვაგან არსად მინახავს.
რა თქმა უნდა, ჯერ კერძის დამოუკიდებლად მომზადება ვცადე. რატომღაც კომბოსტო ქვაბის ძირში დაიწვა, ხოლო შიგთავსი დაიშალა. გადავწყვიტე, ექსპერიმენტები აღარ მეცადა და ბებიას მივმართე რჩევისთვის. რამდენიმე საიდუმლოს გაგიმხელთ და ჩაიწერეთ!
როგორ მოვამზადოთ კომბოსტოს ტოლმა: გამოცდილი დიასახლისის რჩევები
კომბოსტოს არჩევა და მომზადება
კომბოსტოს ტოლმა რბილი და წვნიანი რომ გამოვიდეს, მომზადება კომბოსტოს არჩევით უნდა დაიწყოთ. გამოცდილი დიასახლისები ტოლმის მოსამზადებლად ირჩევენ მკვრივ კომბოსტოს მთელი ფურცლებით. აირჩიეთ ოდნავ გაბრტყელებული თავის მქონე კომბოსტო. ასეთ კომბოსტოს უფრო თხელი ფურცლები აქვს და მათგან ტოლმის გაკეთება უფრო ადვილია.
თუ შესაძლებელია, მომწვანო ფერის კომბოსტო აირჩიეთ. თეთრ კომბოსტოს უფრო მაგარი ფურცლები აქვს, ამიტომ სჭირდება უფრო ხანგრძლივი მომზადება. თავად ტოლმასაც მეტი დრო სჭირდება მოსამზადებლად. ამასთან, მზა კერძში თეთრი კომბოსტო ბოჭკოვანი და ზედმეტად მაგარია.
კომბოსტოს მოსამზადებლად აიღეთ ბასრი დანა და ხიკვი ამოაჭერით. მდუღარე წყალს დაუმატეთ ცოტა ძმარი და მასში კომბოსტო რამდენიმე წუთით მოათავსეთ. ძმარმჟავას წყალობით ფურცლები ელასტიკური და მკვრივი გახდება.
კომბოსტო მოხარშეთ მანამ, სანამ ფურცლები გამჭვირვალე იერს არ შეიძენს და ადვილად არ მოშორდება თავს. რამდენიმე ზედა ფურცელი ამოიღეთ და კომბოსტო წყალში დააბრუნეთ. ასე ყველა ფურცელი მოამზადეთ. თუ ახალი კომბოსტოა, მდუღარე წყალში რამდენიმე წუთით მოთავსება საკმარისი იქნება.
თუ ძალიან მკვრივ კომბოსტოს იყენებთ, ფურცლებს ძირში მაგარი ნაწილები მოაჭერით. ასე ფურცლის დახვევა გამარტივდება. თუ კომბოსტოს ფურცლები ძალიან მსხვილია, 2-3 ნაწილად შეგიძლიათ დაჭრათ.
როგორ მოვამზადოთ შიგთავსი?
ტრადიციულ ვარიანტში ტოლმის შიგთავსი მოიცავს ძროხის, ღორის ან ცხვრის ხორცს. უმჯობესია ძროხის ხორცი ღორის ხორცს შეურიოთ, რადგან სუფთა სახით ძალიან მშრალი გამოდის. გარდა ამისა, ტოლმის ფარში ქათმის ან ინდაურის ხორცისგან შეგიძლიათ მოამზადოთ, ცალკე ან ღორის ხორცთან კომბინაციაში.
ბრინჯი შიგთავსისთვის აუცილებლად მოხარშეთ. თუ უმ მარცვლეულს დაუმატებთ, ხორციდან მთელ ტენს შეიწოვს და მშრალი შიგთავსი გამოვა. ბრინჯი ნახევრად მომზადებამდე მოხარშეთ. ასე მზა კერძი ბრინჯის ტექსტურას შეინარჩუნებს და ერთგვაროვანი მასა არ გახდება. ბრინჯი ოდნავ მარილიან წყალში მოხარშეთ. გახსოვდეთ, მზა შიგთავსი ცალკე უნდა შეასუნელოთ.
თუ სამარხვო ტოლმას ამზადებთ, ხორცი სოკოთი ჩაანაცვლეთ. შესაფერისია ხეთამხალი, მანჭკვალა, დათვის სოკო და ქამა სოკო. ამ შემთხვევაში, ტოლმის მომზადების დრო საგრძნობლად შემცირდება, განსაკუთრებით მაშინ, თუ სოკოს წინასწარ შეწვავთ.
თუ არ იცით, რამდენი შიგთავსი მოამზადოთ, გამოიყენეთ სტანდარტული კომბინაცია: 1 კგ კომბოსტოზე აიღეთ 0,5 კგ ხორცი, 100 გ ბრინჯი და 1 მსხვილი ხახვი. მზა შიგთავსს მარილი, წიწაკა და საყვარელი სანელებლები დაუმატეთ. მთავარი პირობა – ამ ეტაპზე შიგთავსი გემრიელი უნდა იყოს. აუცილებლად გასინჯეთ და დაუმატეთ გემოს ნოტები, რომელიც აკლია.
როგორ მოვამზადოთ კომბოსტოს ტოლმა, რომ არ დაიწვას:
- კომბოსტოს და შიგთავსის მომზადების შემდეგ ტოლმის ფორმირება დაიწყეთ. ცოტა შიგთავსი მოათავსეთ კომბოსტოს ფურცლის კიდეზე, მსუბუქად დააწექით. რულეტივით დაახვიეთ ისე, რომ შიგთავსი შიგნით აღმოჩნდეს. ბოლოს ფურცლის კიდეები ზემოდან და ქვემოდან შიგნით ჩაჭყლიტეთ.
- უმჯობესია კომბოსტოს ტოლმა სქელ ქვაბში მოამზადოთ. სპეციალური ქვაბი ან ჩვეულებრივი ქვაბ-ქუდა გამოგადგებათ. ასე ტოლმა კარგად ჩაშუშდება და რბილი გახდება.
- როგორც წესი, ქვაბის ძირში კომბოსტოს ფურცლებს აფენენ ან შემწვარი სტაფილოს და ხახვის ნარევისგან ბოსტნეულის ბალიშს ამზადებენ.
- ერთ-ერთი ყველაზე უსიამოვნო შემთხვევა კომბოსტოს ტოლმის მომზადებისას არის ტოლმის მიწვა ქვაბის ძირზე ბოსტნეულის ბალიშთან ერთად. ამ უსიამოვნების თავიდან ასაცილებლად გამოიყენეთ ხრიკი: ქვაბის ძირში მოათავსეთ თავსახური, რომელიც ქვაბის ძირის დიამეტრის ტოლია. სახურავის სახელური ზემოთ უნდა იყოს მიმართული. სახურავის ზედაპირს კომბოსტო ან შემწვარი ბოსტნეული დააფარეთ და ზემოდან ტოლმა დააწყვეთ.
- ტოლმას აუცილებლად დაასხით სითხე, რომელშიც კერძი ჩაშუშდება. ამისთვის გამოგადგებათ საწებელი, სოუსი ან ბულიონი. სითხე კერძს მთლიანად უნდა ფარავდეს.
- საკაზმის ყველაზე პოპულარული ვარიანტი კომბოსტოს ტოლმისთვის – წყალში შერეული შემწვარი სტაფილო, ხახვი და პომიდვრის პასტა. უფრო ნოყიერი ვარიანტია არაჟნის, ნივრის და წყლის ნარევი. ასევე საკაზმი შეგიძლიათ მოამზადოთ არაჟნის, იოგურტის, ბოსტნეულის ან ხორცის ბულიონის, პომიდვრის წვენის და წითელი ღვინის ბაზაზე. ყოველ ჯერზე კერძს განსხვავებული გემო ექნება.
- კომბოსტოს შიგთავსის და სიმკვრივის მიხედვით, ტოლმა 30 წუთიდან 2 საათამდე ჩაშუშეთ. რაც უფრო დიდხანს იქნება ტოლმა ქურაზე, მით უფრო დარბილდება.
- თუ გინდა, რომ კომბოსტოს ტოლმა ოდნავ ხრაშუნა დარჩეს, მაქსიმუმ 60 წუთი ჩაშუშეთ.
- კომბოსტოს ტოლმა ღუმელში შეგიძლიათ გამოაცხოთ. ამ შემთხვევაში რეკომენდებულია ზემოდან კარაქის ნაჭერი დაადოთ. ასე კერძს კარაქის არომატს შემატებთ.
- მზა კომბოსტოს ტოლმა სუფრაზე გაიტანეთ არაჟანთან, მაიონეზთან, კეტჩუპთან და ნაღების სოუსთან ერთად.
ჩვენი რჩევების გათვალისწინებით მოამზადებთ ისეთ კერძს, რომ ოჯახის ვერც ერთი წევრი გულგრილი ვერ დარჩება. გემრიელად მიირთვით!
