შოთხვის სუნი მსუბუქ თავბრუსხვევას იწვევს, რაც ფიტონციდებში წყალბადციანმჟავას შემცველობით არის განპირობებული. ხელუხლებელ ფოთლებში ის ამიგდალინის გლიკოზიდთან არის დაკავშირებული. მისი დაზიანება სცადეთ. თუ დაქუცმაცებული ფოთლებით სავსე ჩაჩში თაგვს მოათავსეთ, ის 10 წუთში შხამიანი სუნის გამო დაიღუპება. ძლიერი მჟავა ამიგდალინის სახით შოთხვის ყველა ნაწილში გვხვდება, არა მხოლოდ ფოთლებსა და ყვავილებში, არამედ ნაყოფსა და მის კურკში.
სამკურნალო მიზნით გამოიყენება მცენარის ყვავილები, ნაყოფი, ფოთლები და ქერქი. ნაყოფის ნაყენს დიარეას, გასტრიტის დროს სვამენ და კანის სოკოვანი დაავადების დროს წარმატებით იყენებენ. ნაყენის ინფუზიას ქალები ტრიქომონადული კოლპიტის, სასქესო ორგანოებიდან გამონადენის დროს იყენებენ.
ყვავილების ნაყენს პანკრეასის, დიაბეტის მსუბუქი ფორმის დროს სვამენ, მტკივნეულ თვალებს ნაყენით იწმენდენ. ქერქის ნახარში 1 ჩ/კ ციებ-ცხელების, გაციების, ხველის და ცისტიტის დროს გამოიყენება.
უძველესი დროიდან მისი დახმარებით პოდაგრას, რევმატიზმს და ფილტვების ტუბერკულოზს წარმატებით მკურნალობდნენ. ძირმაგარას და ჩირქოვანი ჭრილობის დროს ერთ-ერთი საუკეთესო მეთოდად შოთხვის ყვავილების სახვევი ითვლება. შოთხვის ნაყენი კბილის კარიესის სამკურნალო ერთ-ერთი რადიკალური საშუალებაა. დიდი რაოდენობით შემავალი E, P, C ვიტამინების წყალობით იმპოტენციას კურნავს, ხოლო გაზავებული ინფუზია ქრონიკული კოლპიტისა და სასქესო ორგანოებიდან გამონადენის დროს გამოიყენება.
ქრონიკული კოლპიტი, გამონადენი. თერმოსში 1 ს/კ ყვავილები ან ნაყოფი ჩაყარეთ და 2 ჭიქა მდუღარე წყალი დაასხით. 6-10 საათით გააჩერეთ. დღეში 3-4-ჯერ ინფუზიისთვის გამოიყენეთ.
პირში რძოვანას დროს შოთხვის დაქუცმაცებული კენკრა მოხარშეთ, ნაყენი თაფლით დაატკბეთ და პირში გამოივლეთ. რამდენიმე გამოყენების შემდეგ რძოვანა გაქრება.
რეცეპტი პნევმონიის (ფილტვების ანთება) დროს. უსიამოვნებას შოთხვის მალამოთი გაუმკლავდებით. ქვაბში 0,5 კგ ღორის შიდა ცხიმი გაადნეთ, 7 მუჭა ახალი ან ხმელი შოთხვის ყვავილები დაუმატეთ და 4 საათით წყლის ორთქლზე გააჩერეთ. ამის შემდეგ გადაწურეთ. ყვავილები გადაყარეთ, ხოლო მალამო ბოთლში ჩაასხით და მაცივარში შეინახეთ. გამოყენების წინ შეათბეთ. გულ-მკერდი ამ მალამოთი დაიზილეთ. პნევმონიის გარდა ამ მალამოთი ბუასილს მკურნალობენ, ნემსის შემდეგ დარჩენილ გამაგრებასა და სისხლჩაქცევებზე ისვამენ. სამკურნალო თვისებებს 2 წელი ინარჩუნებს.
სოკო. 2 ს/კ შოთხვის ახალ ნაყოფს 1 ჭიქა მდუღარე წყალი დაასხით და 7 საათით დააყენეთ. გადაწურეთ და სოკოთი დაზიანებული ადგილი დაიმუშავეთ.
თუ ცუდ ამინდში სახსრების ტკივილი გაწუხებთ, მოხარშული შოთხვის ფოთლების სახვევი დაგეხმარებათ.
თუ ბლეფარიტი, ტრაქომა ან კონიუნქტივიტი გაწუხებთ, 1 ს/კ შოთხვის დაქუცმაცებულ ყვავილებს 1 ჭიქა მდუღარე წყალი დაასხით, გაგრილება აცადეთ, შემდეგ რაც შეიძლება ხშირად ბამბა ნაყენში დაასველეთ და თვალებზე დაიდეთ. მალე ანთება გაქრება.
