ყველა სახის გაჯეტის, ინტერნეტის და კომპიუტერული თამაშების ეპოქაში ბავშვებს უფრო იზიდავს ვირტუალური სამყარო, სადაც ურთიერთობა სოციალური ქსელებით და ჩატებით შემოიფარგლება და არა ეზოში ან სახლში აქტიური თამაშით. მაღაზიები სავსეა ყველა შესაძლო სათამაშოთი და ბავშვს არ უჩნდება კითხვა, რა გააკეთოს სახლში თავისუფალ დროს. ქუჩაში სეირნობის სურვილი მცირდება, ამიტომ ბავშვი ფიზიკურად სუსტი იზრდება და უფრო ხშირად ავადდება, ვიდრე საბჭოთა ბავშვი.
საბჭოთა ბავშვებს კარგი იმუნიტეტი ჰქონდათ და გაკაჟებულები იზრდებოდნენ, რადგან გარეთ დიდ დროს ატარებდნენ. სახლში მოსაწყენი იყო: მთელი დღე მულტფილმებს არ აჩვენებდნენ, ფილმებს ვერ გადმოწერდით და სათამაშოებიც თითზე ჩამოსათვლელი იყო. ბავშვები თავისებურად ერთობოდნენ. მაგალითად, ზაფხულში მდინარეზე ან ტბაზე ბანაობდნენ და მდინარის წყლის გადაყლაპვით სახლში კმაყოფილები ბრუნდებოდნენ. ფეხბურთს ყველა ეზოში თამაშობდნენ, თან როგორც ბიჭები, ასევე გოგოები. ტოტებიდან იარაღებს, მშვილდოსნებს და შურდულებს იგონებდნენ. ტყვიის როლს სხვადასხვა კენჭი და მკვახე ვაშლი ასრულებდა.
საინტერესო აქტივობა იყო ხელისგულზე პვა წებოს წასმა, შემდეგ გამშრალი წებოს ფირის მსგავსად აძრობა. საბჭოთა ბავშვები ხელმისაწვდომი საშუალებებიდან ქოხებს აშენებდნენ, შემდეგ ქეიფობდნენ და ჭუჭყიანი ხელებით სახლიდან მოტანილ სენდვიჩებს ჭამდნენ. ზამთარში ბიჭები ბორცვიდან სრიალებდნენ იმით, რაც ჰქონდათ: გამოდგებოდა არა მხოლოდ ციგა, არამედ მუშამბის ნაჭერი, პორტფელი, ძველი საბურავის კამერა. თოვლიდან თოვლის კაცებს, ციხესიმაგრეებს აგებდნენ და გუნდაობდნენ.
თუ ყინული იყო, ეზოში ჰოკეის მთელი გუნდი გამოდიოდა. არაფერია, რომ ციგურები და ჯოხები არ ჰქონდათ. არანაკლები აზარტი იყო, როგორც ახლა პლატფორმებზეა. ყინვაში განსაკუთრებული ქვესტი იყო მოაჯარზე ან კადონზე ენის მიდება. ამას ყველა ვერ გადიოდა, თუ იცით, რას ვგულისხმობთ. გარდა ამისა, ბავშვებს უყვარდათ ექსპერიმენტები გოგირდით, კარბიდით, გვარჯილით და ყველაფრით, რითაც შეეძლოთ. სხვადასხვა სნექი არ ჰქონდათ, ამიტომ აგემოვნებდნენ ყველაფერს, რისი დაგემოვნებაც, მათი აზრით, შეიძლებოდა.
ტკბილეული საბჭოთა ბავშვობიდან – დღემდე ნოსტალგია მაწვება, როცა საბჭოთა ტკბილეულს ვიხსენებ. ფავორიტი ყინულკარამელი იყო. მათ გასაკეთებლად ძველ თუნუქელაში შაქარს გადნობამდე აცხელებდნენ. ყავისფერის მიღების შემდეგ მასში ასანთს ან ჯოხს სვამდნენ, გამაგრებას აცდიდნენ. მამლები ჯოხზე საოცარი იყო!
ბევრ მკვახე ხილს და კენკრას მიირთმევდნენ, თუმცა უფროსები ურჩობის გამო საყვედურობდნენ. ხელმისაწვდომი ნივთიერება იყო ხეხილის ფისი (ან წებო, როგორც ვამბობდით). გემოვნებაზე არ დაობენ, მაგრამ ალუბლის ყველაზე გემრიელი იყო. ბაღში ხეებს იკვლევდნენ და კრეფდნენ, ესეც სადილი! საკვებად უვარგისი ხეების და ბუჩქების ნაყოფიც გამოიყენებოდა. ესაა კუნელი, ასკილი, წითელი ცირცელი და ძახველი. მთავარია, რომ კურკა არ გადაეყლაპათ, ხოლო ასკილის ბუსუსებიანი რბილობი გაეწმინდათ.
ეგზოტიკური დელიკატესი იყო ჭიანჭველის მჟავა. მის მისაღებად ჭიანჭველის ბუდეში ჯოხს არჭობდნენ, წინასწარ ნერწყვით ასველებდნენ: ჭიანჭველები უცხო სუნს გრძნობდნენ, საფრთხედ აღიქვამდნენ და ჯოხს თავის მჟავას ესროდნენ, მტერს აშინებდნენ. შემდეგ ჯოხს იღებდნენ და დესერტი მზად იყო.
უფასო ნაყინი თოვლი და ყინული იყო. ეხმარებოდათ, როცა დალევა სურდათ, მაგრამ სახლში გაქცევა ეზარებოდათ. ყელიც იშვიათად ავადდებოდა. ბავშვები ცარცის გემოსაც სინჯავდნენ. გუდრონს საღეჭი რეზინის ნაცვლად იყენებდნენ. სკოლაში რომ არ წასულიყვნენ, ტემპერატურის ასაწევად ფანქრის გრიფელს ჭამდნენ. მართალია, ტემპერატურა არ იწევდა, მხოლოდ ენა ნაცრისფერდებოდა.
ასეთი იყო ბავშვობა სსრკ–ში, ბედნიერი და არც ისე. მოწყენის დრო არ იყო და გასახსენებელიც ბევრია. მართალია, ბავშვებს ვერ მოუყვებით.
