მინდა გაგაცნობთ ბალახი მარიამსხალა.
ადრეულ გაზაფხულზე, პირდაპირ თოვლიდან თავს ყოფს მცენარე, რომელსაც მეცნიერულად მარიამსხალა ეწოდება.
მარიამსხალას შეიძლება შეხვდეთ ტყეში, ბაღში, პარკსა თუ უდაბნოში.
ხშირად ისე ხდება, რომ ბოსტანში იზრდება და მას ჭრიან, რადგან მავნე სარეველად მიიჩნევენ.
მარიამსხალას ნაყენი 10 დაავადების საწინააღმდეგოდ
ხალხურ მედიცინაში მარიამსხალას ნაყენი გამოიყენება პროსტატის ჯირკვლის, დანამატების და შარდის ბუშტის ანთების, კონიუნქტივიტის, ჰეპატიტის, ქოლეცისტიტის, ანგინის, უძილობის, შაქრიანი დიაბეტის, თირკმლების დაავადების, სახსრების და თავის ტკივილის დროს. 2 ს/კ მშრალ, დაქუცმაცებულ ბალახს 0,5 ლ მდუღარე წყალი დაასხით, 2 საათით თბილ ადგილას შეინახეთ, გადაწურეთ და 0,5 ჭიქა ჭამამდე 20 წუთით ადრე დალიეთ, ასევე მტკივნეულ ადგილად ნაყენის ლოსიონი და კომპრესი გაიკეთეთ.
ლოსიონი და კომპრესი
მარიამსხალას ახალი, დაქუცმაცებული ფოთლები კომპრესის სახით გამოიყენეთ შეუხორცებელ ჭრილობაზე. პოდაგრის, რევმატიზმის და რადიკულიტის დროს მტკივნეულ ადგილას შეიზილეთ. აი, მცენარის ახალ დაწურული წვენის ლოსიონი კანის სოკოს და ანთების სწრაფად მოშორებაში დაგეხმარებათ.
მარიამსხალა მრავალწლიანი ქოლგისებრი მცენარეაა. მას მრგვალი ფოთლები აქვს, მისი ფორმა ჟოლოს ფოთლებს ჰგავს. ზედა ფოთლები სამმაგია, ქვედა ფოთლები კი სამჯერ სამმაგი. ყვავილები პატარა, თეთრი და ქოლგაში შეგროვებულია ისე, როგორც ოხრახუში ან კამა. მარიამსხალა გვიანდელ შემოდგომაზე მწვანდება, მაგრამ მისი სამკურნალო და კვებითი თვისებების შესახებ ცოტამ თუ იცის.
ის საჭმლის მომნელებელ სისტემას აუმჯობესებს, ანთების საწინააღმდეგო, სისხლის გამწმენდი, ჭრილობის შესახორცებელი და ტკივილგამაყუჩებელი თვისებები აქვს. საკვები მიზნით აპრილიდან ოქტომბრამდე პერიოდში აგროვებენ.
სამკურნალოდ მის ფოთლებს და კალმებს ყვავილობის დროს (მაისი, ივნისი), ნაყოფს – მომწიფების შემდეგ, ხოლო ფესვები გვიან შემოდგომაზე აგროვებენ. მარიამსხალა ბევრ C ვიტამინს, ლიმონის და ვაშლის მჟავას შეიცავს, მდიდარია მინერალური მარილებით, ხოლო ძირნაყოფში აღმოჩენილია ეთერზეთები, საპონინი, ფისი და პროტეინები.
მარიამსხალას ქიმიური შემადგენლობა ჩვენი სისხლის ფორმულასთან ახლოსაა, ამიტომ ხანგრძლივი დროით უსაფრთხოდ შეგიძლიათ გამოიყენოთ.
ალბათ, ბუნებაში მისი მსგავსი ველური წარმოშობის საკვებად ვარგისი მცენარე არაა.
თუ ჭინჭარს საკმაოდ დიდი ხნით მოიხმართ, სისხლი გასქელდება, თუ ჟოლოს ფოთლების, ღეროების და ფესვების არომატულ ჩაის უზომოდ დალევთ, სისხლის ძალიან გათხელდება.
საერთოდ, ამა თუ იმ ელემენტის გადაჭარბება თრომბოზს, ინსულტს, ინფარქტს, სხვა დაავადებებს იწვევს, ხოლო მარიამსხალას გამოყენების დროს ეს არ მოხდება.
ბალახი შეგიძლიათ მოხარშოთ, მოთუშოთ და შეწვათ, მაგრამ ყველაზე უფრო სასარგებლოა სალათი, სადაც გემოსთვის მჟაველას ფოთლებს, ჭინჭარს, ივან-ჩაის, ბაბუაწვერას, ხოლო გაზაფხულზე – ცაცხვსა და ტირიფს უმატებენ.
მარიამსხალას ახალი ფოთლებით წვნიანს, ბორშს და ცივ კერძებს ამზადებენ. დაქუცმაცებული ფხვნილი კი პირველ და მეორე კერძებში სუნელის სახით გამოიყენება.
მისი ფოთლებით ყველთან ერთად პასტას ამზადებენ, კარტოფილთან ერთად თუშავენ, ასევე ყაბაყის ხიზილალას გემოს ამდიდრებენ. ფოთლებს ზამთრისთვის ამწნილებენ.
მარიამსხალასგან გემრიელ სანელებელსაც ამზადებენ. 1 კგ მარიამსხალას ახალი ფოთლები, 100 გრ ოხრახუში, ნიახური და ბაბუაწვერას ფოთლები აურიეთ, მდუღარე წყალი დაასხით, ხოლო 3 წუთში საწურზე გადაწურეთ. ამის შემდეგ 300 გრ დაქუცმაცებული სტაფილო და 100 გრ ხახვი დაუმატეთ, აურიეთ და მინის ქილებში გადაანაწილეთ. 10 %-იანი გაგრილებული მარილწყალი დაასხით და თავსახური დაახურეთ. შემდეგ სხვადასხვა კერძების მოსამზადებლად გამოიყენეთ.
