განგრენა- რომელიმე ორგანოს ან მისი ნაწილის კვდომაა ცოცხალ ორგანიზმში სხვადასხვა მიზეზთა გავლენის გამო: სისხლის მიმოქცევის დარღვევა ( ტრამვები, ნაწოლები, სისხლძარღვების დაცობა ან დაავადება, ნერვული სისტემის მოშლა ); განგრენის დროს ზიანდება როგორც ზედაპირული, ისე ღრმად მდებარე ქსოვილები, ძვლები და სახსრები. განგრენის ორ ფორმას არჩევენ – მშრალსა და სველს.
მშრალი განგრენა – ხშირად წარმოიქმნება კიდურების პერიფერიულ უბნებზე, ვითარდება ნელი ტემპით სისხლის მიმოქცევის პროგრესული დარღვევის პირობეში. ქსოვილები თანდათან შრებიან და იძენენ მუქყავისფერ ან მოშვო- მოლურჯო შეფერილობას.
სველი განგრენა – ვითარდება სისხლის მიმოქცევის სწრაფი დარღვევისას. ქსოვილებში კვდომის პროცესი სითხის მოჭარბებული შემცველობით. ტენის უხვი არსებობა უსიცოცხლო ქსოვილებში ქმნის ჩინებულ ნოყიერ გარემოს ბაქტერიებისათვის, მათ შორის განსაკუთრებით ლპობადის. განგრენით დაზიანებული სხეულის ნაწილის მოცულობა გადიდებულია, აქვს ლურჯი, მოლურჯო-მოშავო ან შავი ფერი; ხოლო თუ მას ერთვის ლპობადი ინფექცია – წაბლისფერი ან მწვანე; კანი იფარება მღვრიე, მყრალი სითხით სავსე ბუშტულებით.
ეგრეთ წოდებული აიროვანი განგრენა წარმოადგენს მწვავე ინფექციურ დაავადებას, გამოწვეულს მიკრობებით, რომლებიც ჟანგბადის უქონლობის პირობებში მრავლდება. განგრენის ეს ფორმა, თითქმის უკლებლივ, კიდურების ჭრილობების ( ძირითადად ცეცხლსასროლი იარაღით ) შემდეგ შეიმჩნევა და ქსოვილების კვდომას იწვევს კუნთებს შორის აირის გამოყოფით. ასეთ შემთხვევაში დაჭრილების მდგომარეობა ძალზე მძიმეა და, როგორც წესი, ქირურგიულ ჩარევას საჭიროებს.
ხალხურ მედიცინაში ამ სახიფათო დაავადების მკურნალობის მრავალი საშუალებიდან გთავაზობთ ზოგიერთ მათგანს:
მიხაკი. განგრენა იკურნება მიხაკის ზეთით, თუ დავიდებთ ამ ზეთით გაჟღენთილ ჩვარს დაავადებულ ადგილზე, ამ მივიღებთ ზეთის რამდენიმე წვეთს შინაგანად, ან კიდევ 500-600 მლ მიხაკის ფხვნილს. მიხაკი და მისი ზეთი შეიცავენ ცხარე სიმძაფრეს; ძვლების დაჩირქებისას, ისევე როგორც განგრენის შემთხვევაში, ამგვარი მკურნალობა ძველ ხალხში დიდ მოწონებით სარგებლობდა და შედეგიც სასურველი მოჰქონდა.
თალგამი. გადაფხეკილი ან სახეხზე გახეხილი თალგამი ეხმარება ავადმყოფს განგრენისგან განკურნებაში, თუ მას ხშირად დაიდებს დასნებოვნებულ ადგილას.
ჭვავის პური. იღებენ ახალგამომცხვარ ჭვავის პურს და უხვად დამარილებულს ღეჭავენ. დაავდებულ ადგილზე იდებენ სქელ ფენად მარილიან დაღეჭილ პურს და დოლბანდით იხვევენ. ეს საშუალება უტყუარი და არაჩვეულებრივად ეფექტურია.
მჟაუნა წარმოადგენს როგორც შინაგან, ასევე გარეგან საშუალებას განგრენის სამკურნალოდ. დღეში 3-ჯერ სვამენ მჟაუნას წვენს სურვილის მიხედვით, რამდენჯერაც წყურვილი ექნებათ. გარეგანი მკურნალობისას, იმ ადგილზე სადაც ავადმყოფი გრძნობს სიცხეს, ადებენ დაფხვნილ ან დანაყილ მჟაუნას სალუნის სახით.
