ომები დედების მიერ დაწყევლილია. ვუსამძიმრებთ ყველას, ვინც საყვარელი ადამიანი დაკარგა. ცათა სასუფეველი, სამოთხე და მარადიული განსასვენებელი ყველას, ვინც უკვე უკეთეს სამყაროშია. ეს დანაკარგია, რომელსაც ვერაფერი შეავსებს. მხოლოდ შეგიძლიათ გააკეთოთ ყველაფერი, რომ ახალგარდაცვლილის სულზე იზრუნოთ. გულწრფელი ლოცვით უფალს მისთვის საუკეთესო ადგილი შეგიძლიათ შესთხოვოთ. სულის მოსახსენებელ ლოცვას და მოწყალების გაღებას განკითხვის დღეს სულის ბედის შეცვლა შეუძლია. ამ მოქმედებებით დარდთან გამკლავება უფრო ადვილია.
ლოცვა მიცვალებულთათვის – პირველი 40 დღე სულისთვის ყველაზე რთულია, ის განსაცდელებს გადის. სწორედ ამიტომ, ამ პერიოდში ლოცვას განსაკუთრებული მნიშვნელობა აქვს. ის სულს ნამდვილად ეხმარება ყველა განსაცდელის გავლაში, რომელიც მიწიერი ცხოვრების შემდეგ დაეკისრა. 40 დღემდე ყოველდღე წმ. დავით წინასწარმეტყველის „ფსალმუნები“ იკითხება.
ლოცვა გარდაცვლილი ქრისტიანისათვის – მოიხსენე, უფალო ღმერთო ჩვენო, სავანეთა მათ საუკუნეთა რწმენითა და სასოებითა შენითა აღსრულებული მონაი (მხევალი) შენი (სახელი) და ვითარცა სახიერმან და კაცთმოყვარემან, ცოდვათა მიმტევებელმან და უშჯულოებათა აღმხოცელმან, უძალო-ჰქმენ, მიუტევენ და შეუნდვენ ყოველნი შეცოდებანი მისნი ნებსითნი და უნებლიეთნი. იხსენ, უფალო, იგი სამარადისოისა სატანჯველისა და გეჰენიისა მის ცეცხლისაგან უშრეტისა, ნეტარ-ყავ და თანაზიარ იგი საუკუნეთა მათ კეთილთა შენთა, რომელნი განუმზადენ მოყვარეთა შენთა. დაღაცათუ გცოდა, უფალო, არამედ არა განდგა შენგან, არცა შეორგულდა, არამედ ესავდა სამებასა წმიდასა, მამასა და ძესა და წმიდასა სულსა, და შენ, ერთსა სამებისაგანსა, განკაცებულსა ქრისტესა ღმერთსა ჩვენსა, და ვიდრე უკანაისკნელად აღმოფშვინვამდე მართლმადიდებლობით აღიარებდა სამებასა ერთარსებასა, ვინაიცა მოწყალე ექმენ მას და რწმენაი მისი შენდა მომართ, ვითარცა ღვაწლი დიდი, მიითვალე და მოწყალებითა შენითა წმიდათა შენთა თანა განუსვენე. ამინ.
მშობლის ლოცვა გარდაცვლილი შვილისათვის – უფალო იესუ ქრისტე, ღმერთო ჩუენო, მეუფეო ცხორებისა და სიკუდილისაო, ნუგეშინისმცემელო მწუხარეთაო, სალმობიერითა და შემუსვრილითა გულითა შეგივრდები და გევედრები: მოიჴსენე, უფალო, სასუფეველსა შენსა სული მიცვალებულისა მონისა (მხევლისა) შენისა (სახელი) და მიეც მას საუკუნოჲ ჴსენებაჲ.
მეუფეო ცხორებისა და სიკუდილისაო, ვითარცა მომეც მე შვილი ესე ყოვლადბრძნითა და სახიერებითა ნებითა შენითა, კუალად ინებე განშორებაჲ მისი ჩემგან. იყავნ სახელი შენი კურთხეულ, უფალო! გევედრები მსაჯულო ცათა და ქუეყანისაო, უსაზღვროჲთა მით კაცთმოყუარებითა შენითა მიუტევე გარდაცვალებულსა შვილსა ჩემსა ყოველნი შეცოდებანი მისნი ნებსითნი და უნებლიეთნი, სიტყჳთნი და საქმითნი, და ჩუენცა, მშობელთა მისთა მოგჳტევენ, მოწყალეო, შეცოდებანი ჩუენნი. უწყით ცოდვათა ჩუენთა სიმრავლე წინაშე შენსა; უწყით, რამეთუ გარდავჴედით მცნებათა შენთა და არა დამცველვექმენით მათ. და უკუეთუ შვილი ჩუენი, ჩუენგან მიცვალებული ჟამსა საწუთოჲსა ცხორებისასა უმეტესღა ზრუნვიდა ამაოჲსათჳს ჴორცისა თჳსისა და არა შენ, უფლისა და ღმრთისა მისისათჳს, უკუეთუ საწუთოჲსა საშუებელნი შეიყუარნა უმეტეს სიტჳსა და მცნებისა შენისა, უკუეთუ მიეცა იგი განცხრომასა და ფუფუნეულსა მას ცხორებასა საწუთოჲსასა და არა შემუსრვილებასა გულისასა ცოდვათა თჳსთათჳს, და უკუეთუ არა თავსმდებ იყო ღამისთევისაჲ, და მარხვისაჲ, და ლოცვისაჲ, გულსმოდგინედ გევედრები: შეუნდვენ, მამაო, ყოვლადსახიერო, შვილსა ჩემსა ყოველნი შეცოდებანი ესევითარნი, შეუნდვენ და აჴოცენ მისგან, უკუეთუ სხუანიცა ბოროტებანი უქმნიან მას საწუთოჲსა ამას შინა.
უფალო იესუ ქრისტე, ვითარცა აღადგინე ასული იგი იაროსისაჲ ლოცვითა და სარწმუნოებითა მამისა მისისაჲთა, ანუ განჰკურნე ქალწული იგი ქანაანელისა დედაკაცისაჲ ვედრებითა და სარწმუნოებითა დედისა მისისაჲთა, შეისმინე უკუე ლოცვაჲ ესე ჩემი შვილისა ჩემისათჳს და ნუ უგულებელს-ყოფ მას. შეუნდვენ, უფალო, შეუნდვენ მას ყოველნი შეცოდებანი მისნი, აღმოიყვანე სული მისი სამარადისოჲსა მისგან სატანჯველისა და დაამკჳდრე იგი წმიდათა შენთა თანა, რომელნი საუკუნითგან სათნო გეყვნეს შენ, სადა-იგი არა არს ჭირი, მწუხარებაჲ, არა ურვაჲ, არცა სულთქუმაჲ, არამედ ცხორებაჲ იგი დაუსრულებელი, რამეთუ არა არს კაცი, რომელი ცხოვნდეს და არა ცოდოს, რამეთუ შენ მხოლოჲ ხარ უცხოჲ ყოვლისაგან ცოდვისა. ესმეს შვილსა ჩემსა საშინელსა მას სამსჯავროსა შენსა ყოვლადსაწადელი ჴმაჲ შენი: „მოვედით კურთხეულნო მამისა ჩემისანო და დაიმკჳდრეთ დასაბამითგან სოფლისაჲთ განმზადებული თქუენთჳს სასუფეველი“, რამეთუ შენ ხარ მამაჲ წყალობისა და მოწყალებისა, შენ ხარ ცხორებაჲ და აღდგომაჲ ჩუენი და შენდა დიდებასა აღვავლენთ მამისა და სულისა წმიდისა თანა, აწ და მარადის და უკუნითი უკუნისამდე. ამინ.
როგორ დავანთოთ სანთელი სულის მოსახსენებლად – სანთელი სულის ზეცაში ასვლის სურვილის სიმბოლოა. სანთელი ჩვენი რწმენის ალია. სანთლის დანთება დაგეხმარებათ გადალახოთ რთული ემოციები, რომლებიც ახლობლის დაკარგვას უკავშირდება. ეკლესიაში არის სპეციალური ადგილი, რომელიც პარაკლისის გადასახდელად არის განკუთვნილი. აქ მიღებულია სულის მოსახსენებლად სანთლის დანთება. ეს იმას არ ნიშნავს, რომ სანთელი მისი ხსოვნისთვის სხვა ხატის წინ არ შეგიძლიათ დაანთოთ. ეს ნებისმიერ დროს შეგიძლიათ გააკეთოთ და ნებისმიერ სასანთლეზე. ეკლესიაში შეგიძლიათ შეხვიდეთ მაშინაც, როცა მსახურება არაა. სანთლის ალი ლოცვაზე განგაწყობთ, კონცენტრირებაში გეხმარებათ. მნიშვნელობა არ აქვს, სანთელი ძვირია თუ იაფი, რაოდენობასაც დიდი მნიშვნელობა არ აქვს. მთავარია, გული გახსნათ და გულწრფელად ილოცოთ. ეკლესიის მსახურს დახმარებისთვის მიმართეთ, თუ გჭირდებათ. თუ ზუსტად არ იცით, ეკლესიაში იშვიათად დადიხართ და შიშობთ, რომ რაღაცას არასწორად გააკეთებთ, უმჯობესია დახმარება სთხოვოთ. კეთილმოსურნე მსახური გიჩვენებთ, სად არის მიცვალებულთა კუთხე და როგორ გადასცეთ მიცვალებულთა სია, რომ მამაომ მათი სულებისთვის ახლობლების სანაცვლოდ ილოცოს.
