ბავშვის აღზრდა მშობლების მოვალეობაა. ეს არ არის დამოკიდებული ძიძაზე, აღმზრდელზე ან მასწავლებელზე. და, რა თქმა უნდა, არა მის მეგობრებზე ან ზოგადად გარემოზე. ის დედამ და მამამ მოიყვანეს ამ ქვეყნად, რაც ნიშნავს, რომ დედამ და მამამ უნდა აღზარდონ მისგან ადამიანი. და ეს, უნდა ითქვას, რომ პრივილეგიაცაა. ზოგიერთ ქვეყანაში ასეთი საკითხები სახელმწიფოს ევალება.
მაგრამ იმისათვის, რომ ბავშვი საზოგადოების ღირსეული წევრი გახდეს, მშობლები თავად უნდა შეესაბამებოდნენ ამ სტატუსს. რა შეიძლება ასწავლოს მამამ შვილს, რომელიც სიგარეტის ნამწვს ყველგან აგდებს მისი თანდასწრებით? ან დედამ, რომელიც გზაზე გადასვლის დროს გვერდზე არ იყურება? ბავშვები, როგორც ღრუბლები ისე შთანთქავენ ინფორმაციას, რომელსაც მშობლები გასცემენ. მაგრამ ისინი იმასაც კი ამჩნევენ, რასაც ვერ ამჩნევენ დედა და მამა. კარგსაც და ცუდსაც.
ბავშვის კულტურული აღზრდა
ჩვენს ქალაქში ახლახან გაიხსნა ახალი სავაჭრო ცენტრი. ის ჯერჯერობით ერთადერთია. მანამდე ადგილობრივ ბაზარს ჰქონდა თავისი “სავაჭრო ცენტრი” – ერთსართულიანი შენობა, სადაც ჩინური „ჩვრები“ იყიდებოდა. მეტი არაფერი.
ჩვენი კი – სულ სხვა საქმეა. პირველ სართულზე სასურსათო მაღაზიების ქსელია, მეორე სართულზე არის ტანსაცმელი, ფეხსაცმელი, სხვადასხვა სტილის ბუტიკები. მეც აქ დავიწყე მუშაობა, მაგრამ პირველ სართულზე, კორეული ტკბილეულის განყოფილებაში. ერთი შეხედვით, ჩვეულებრივი ტკბილეულია, ხემსი და სხვა მსგავსი პროდუქტები. მაგრამ, ეს მხოლოდ ერთი შეხედვით.
კორეელები, ბოლო რამდენიმე წლის განმავლობაში საკმაოდ პოპულარული ხალხი გახდნენ მსოფლიოში. მათ წარმატებებს მიაღწიეს მუსიკალურ სცენაზე, ფილმებში. ახლა კი – კულინარიაშიც. ისინი ჩვეულებრივ ტკბილეულსაც კი საკუთარ სტილში ყიდიან: ყველაფერში სილამაზეზე აკეთებენ აქცენტს. ცხოველები, მონსტრები, მულტფილმის გმირები იპყრობენ თვალს და თქვენ გსურთ მათი ყიდვა. განსაკუთრებით ბავშვებისთვის.
მე სალაროსთან ვმუშაობ და მინდა გითხრათ, რომ კლიენტების რიგი არ წყდება. მშობლები პატარა ბავშვებთან ერთად მოდიან, დიდხანს დადიან დარბაზში, ყველაფერს ათვალიერებენ, აკვირდებიან. როდესაც ტკბილეულის რიგში დგანან, ბავშვებს საშუალება აქვთ, რომ ჩვენი საქონელი პირდაპირ სალაროსთან დაათვალიერონ: ყველა თარო დამზადებულია გამძლე მინისგან და ეს საშუალებას იძლევა, რომ დატკბნენ ტკბილი ხელოვნების ნიმუშებით.
მაგრამ… ბავშვები ბავშვები არინ, ჯარიმები კი ჯარიმებია. ზღაპრისა და ფანტაზიის ატმოსფეროს შესანარჩუნებლად მაღაზიაში ყველა ზედაპირი იდეალურად სუფთა უნდა იყოს. ჩვენი პატარა მომხმარებლები (და არა მარტო პატარები) ცელქები არიან და არც სისუფთავეს არ იცავენ. ყველაფერს ხელით ეხებიან, ფრჩხილებით ფხეკენ, კონსტრუქციის სიმყარეს ამოწმებენ. ზოგჯერ, კბილებითაც კი. არ ვხუმრობ!
განსაკუთრებით ხშირად ეს შეიძლება ნახოთ პირდაპირ სალაროსთან. იქ საქონელი დაბალ დონეზეა, პირდაპირ ბავშვების სახეების წინ. და ისინი დროდადრო თაროების შუშის ზედაპირს ლოკავენ. დიახ, თავიდან მეც შოკირებული ვიყავი. მერე შევეჩვიე. ამას ყურადღებას არ მივაქცევდი: ლოკავენ და ლოკონ. მაგრამ ჩვენ, მაღაზიის თანამშრომლებს, ამის გამო ხშირად გვიწევს ჯარიმის გადახდა. ზოგჯერ რიგში შეიძლება იდგნენ არა მხოლოდ შეწუხებული მშობლები, არამედ სპეციალურად დაქირავებული ადამიანებიც, რომლებიც აკონტროლებენ მაღაზიის სისუფთავეს.
რას აღარ ვაკეთებდით ამ პრობლემის აღმოსაფხვრელად: ვწერდით განცხადებებს, სიტყვიერ განცხადებებს ვაკეთებდით დედებისა და მამებისთვის, ვაკაკუნებდით თაროს მეორე მხარიდან და ბავშვებს წარბშეკრული ვუყურებდით პირდაპირ თვალებში. ყველაფერი ამაო იყო. მშობლები თავს იმართლებდნენ, რომ ვითომ ტელეფონზე საუბრობდნენ, ან სულაც ჩვენ გვეჩხუბებოდნენ, თითქოს ჩვენი ბრალი ყოფილიყო რამე. არაფერი შველოდა.
ბოლოს ამ პრობლემის შესახებ ჩემს უმცროს ძმას ვუამბე. მან ყურადღებით მომისმინა, შემდეგ კი გაკვირვებულმა მკითხა, ნუთუ მართლა არ ვიცოდი, რა უნდა მექნა. მან იცის, როგორ უნდა გადაიჭრას ეს პრობლემა ერთხელ და სამუდამოდ. თავიდან მისმა იდეამ გამაცინა, მაგრამ მერე დავფიქრდი: იქნებ მხოლოდ ბავშვს ესმის, რომ სხვა ბავშვებთან ბრძოლა მხოლოდ მათი წესებით არის საჭირო?
ასე რომ, მომდევნო ცვლაში მე მთლიანად შეიარაღებული მივედი: წავიღე ხელსახოცების შეკვრა, მენთოლის ყელის სპრეი. დიდი სურვილი მქონდა, რომ ჩემთვის თვალი არავის მოეკრა. მაღაზიის გახსნამდე შუშის თაროების ზედაპირს სპრეი შევასხურე და ზედმეტი ლაქები ხელსახოცებით მოვაშორე. ამის შემდეგ შევუდექი მუშაობას. სულ რაღაც ხუთ წუთში ვიღაცის შვილმა მთელ ხმაზე დაიწყო ყვირილი. მშობლებმა დაუყვირეს და სასწრაფოდ გამიყვანეს მაღაზიიდან.
ცოტა ხნის შემდეგ ისტორია განმეორდა. ყველაზე საინტერესო ის იყო, რომ როცა ბავშვი დედას ან მამას ყურში რაღაც ჩასჩურჩულებდა, დედა ან მამა ჯერ მოლარეს შეხედავდა მუქარით, შემდეგ კი მის გვერდით დიდ წარწერას, სადაც ეწერა, რომ მშობლებმა ყურადღებით უნდა მიხედონ თავიანთ შვილებს. არც ერთი მათგანი არ მოსულა პრეტენზიების გამოსახატავად.
რამდენადაც მე მესმის, თავად ამ სპრეის გარკვეული სასარგებლო თვისებები გააჩნია და მხოლოდ დადებითად მოქმედებს პირის ღრუს ჰიგიენაზე. ამიტომ, ამ მხრივ, არაფერზე მინერვიულია. რაც გამიკვირდა, ის იყო, რომ მშობლებმა შვილებს მხოლოდ მათი ყვირილის შემდეგ მიაქციეს ყურადღება და არა მაშინ, როდესაც ჩვენ ვთხოვეთ, უფროსებმა. საოცარია, მართალი გითხრათ.
ახლა ვგეგმავ ამ პრაქტიკის კვირაში რამდენჯერმე გამოყენებას. ხელმძღვანელობისთვის არაფერი მითქვამს, აზრი არ აქვს. სამაგიეროდ, ჯარიმები აღარ არის: შუშები სუფთაა დილიდან საღამომდე. რაც იმაზე მეტყველებს, რომ მხოლოდ რამდენიმე ბავშვი ლოკავს. დანარჩენები კარგად იქცევიან. პირდაპირ, სოციალური ექსპერიმენტი გამოვიდა. მაინტერესებს, როგორები გაიზრდებიან ეს ბავშვები? წესიერი ხალხი თუ არასანდო ელემენტები? მინდა ვიცოდე, ძალიან საინტერესოა!
