ყოველწლიურად სექტემბერში ერთი უნიკალური დღესასწაული აღინიშნება. მისი ისტორია ძველი დროიდან მოდის, როდესაც ჩვენი წინაპრები თაყვანს სცემდნენ უძველეს ღვთაებებს. ახლა ეს დღე ზაფხულიდან ზამთარზე ბუნებრივ გადასვლას აღნიშნავს. შემოდგომის ბუნიობის დღეს დღე და ღამე თანაბარია. ამ დღის შემდეგ კი დღე მკვეთრად კლებულობს და ღამე უფრო გრძელი ხდება. 2023 წლის შემოდგომის ბუნიობა უკვე ძალიან ახლოსაა.
ბუნება და მასთან ერთად ადამიანები ზამთრისთვის ემზადებიან. რას ნიშნავდა ეს დღე ჩვენი წინაპრებისთვის და რა ტრადიციები შემორჩა დღემდე. ამის შესახებ პაპარაცის დღევანდელ სტატიაში ვისაუბრებთ.
შემოდგომის ბუნიობა 2023 წელს
შემოდგომის ბუნიობაზე – 2023 წელს, რომელიც 23 სექტემბერს არის, დღე ღამის ტოლი იქნება. დღის ხანგრძლივობა იქნება 12 საათი და 10 წუთი. მზე ამოვა 05:45 საათზე და ჩავა 17:55 საათზე. მეცნიერებაში ეს ფენომენი აიხსნება იმით, რომ ამ პერიოდში მზე ციურ ეკვატორს კვეთს. ეს ფენომენი წელიწადში ორჯერ ხდება: შემოდგომაზე და გაზაფხულზე. მხოლოდ გაზაფხულზე საპირისპიროდ ხდება: ღამე იწყებს შემცირებას და დღე უფრო გრძელი ხდება.
ძველად ამ დღესასწაულს ძალიან დიდი მნიშვნელობა ჰქონდა. მისთვის მთელი სოფელი ერთად ემზადებოდა, ისევე მეგობრულად, როგორც მოსავალს იღებდნენ ერთად და პირუტყვს აძოვებდნენ. ამ დღეს მიღებულია წინაპრების ხსოვნის პატივისცემა.
სადღესასწაულო ტრადიციები
ასევე, ამ დღეს მიღებულია ყველაფერი ძველის და არასაჭიროს მოშორება. სწორედ ამ დღესასწაულზე ასრულებდნენ ჩვენი წინაპრები მოსავლის აღებას. ითვლებოდა, რომ ბუნიობის შემდეგ დედამიწაზე ზამთარი იწყებდა სიარულს, რაც ნიშნავდა, რომ ღამის ყინვები იწყებოდა. დიასახლისები ჭრიდნენ კენკრის მტევნებს და სახლის კუთხეებში ათავსებდნენ, რათა ოჯახი გასაჭირისგან დაეცვათ. ეს დღე განსაკუთრებული იყო.
დილით ყველა დიასახლისი ღვეზლებს აცხობდა. ასევე მიღებული იყო სხეულის დაბანა და ამით ყველა დაავადებისა და ნეგატივის ჩამობანა. საღამოს დღესასწაულის აღსანიშნავად მთელი სოფელი იკრიბებოდა. ამ დღეს ისინი განსაკუთრებულ სიმღერებს მღეროდნენ, მადლობას უხდიდნენ ზაფხულს უხვი მოსავლისთვის და ადიდებდნენ შემოდგომასა და ზამთარს. ღმერთებს სთხოვდნენ, რომ მოწყალენი ყოფილიყვნენ და არ გამოეგზავნათ ძლიერი ყინვები და ქარბუქი. ცომეული უნდა ყოფილიყო მრგვალი ფორმის, მზის ღმერთის და შემოდგომის ღმერთის პატივსაცემად.
არ შეიძლებოდა ჩხუბი და ერთმანეთისთვის ბოროტის სურვება. ამ დღეს არ გასცემდნენ სესხს და არ იწყებდნენ ახალ საქმეს. მამაკაცები ასუფთავებდნენ და ინახავდნენ თავიანთ იარაღებს. ალაგებდნენ ეზოს და იმარაგებდნენ შეშას. ამ დღესასწაულის შემდეგ სრულდებოდა ქუჩის ყველა ზეიმი. ახლა მხოლოდ სახლში შეკრება შეეძლოთ. და, რა თქმა უნდა, ამ დღეს, ახალგაზრდა გოგონები მკითხაობდნენ თავიანთ საბედოებზე, რათა ზამთარში აუცილებლად შეხვედროდნენ მას ერთ-ერთ წვეულებაზე. გაზაფხულზე კი უკვე ქორწილები იმართებოდა.
რამდენიმე ძველი რიტუალი და ჩვეულება შემორჩენილია დღემდე, თუმცა მათი უმეტესობა ისტორიას ჩაბარდა. მაგრამ დღესაც, შემოდგომის ბუნიობის დღეს, საეკლესიო კალენდარში მშობელთა შაბათი აღინიშნება. დღე, როდესაც წინაპრებს მოიხსენიებენ, იხსენებენ ფესვებს და მადლობას უხდიან ოჯახის სიმტკიცისთვის. ისტორიის გარეშე არ არსებობს ხალხი, ისევე როგორც არ არსებობს ხე ფესვების გარეშე. საკუთარი ისტორიის ცოდნა და პატივისცემა ყოველი ერისა და თითოეული ადამიანის მთავარი მოვალეობაა.