ალექსანდრემ მძიმედ ამოიოხრა:
–კიდევ ერთხელ ვიმეორებ: ვერ ჩამოვალ. სამსახური მაქვს, ცოლი, პატარა ბავშვი. შენ დაეხმარე.
მისი ძმა კონსტანტინეც დიდად ბედნიერი არ იყო:
–მე კი დავეხმარები. მაგრამ შენ, უფროს ვაჟს, შეგეძლო ჩამოსულიყავი და მამას რემონტში დახმარებოდი.
–ვერ ვახერხებ. თუ მამას რემონტის ფული აქვს, ხელოსნების ფულსაც იშოვის. მოკლედ, ასეთია ცხოვრება.
აქ ცოლმა ალექსანდრეს გვერდი გაკრა და მან საუბარი სწრაფად დაასრულა.
– არანაირი მოგზაურობა მშობლიურ მხარეში! – მკაცრად უთხრა ცოლმა, – აქაც ბევრი საქმე გაქვს.
–კარგი, გავიგე.
8 თვის შემდეგ
ალექსანდრე ტაქსიდან ძლივს გადმოვიდა.
–გასუქებულხარ, – მისალმების ნაცვლად უფერო ხმით უთხრა ძმამ.
–შენ სპორტსმენი ხარ, ვხედავ!
–ვვარჯიშობ მკლავჭიდაობაში.
–რა თქმა უნდა, როცა არ გყავს ცოლ–შვილი, სპორტდარბაზში სირბილი შეიძლება.
ეს ძმების პირველი შეხვედრა იყო ბოლო 11 წლის განმავლობაში. არც ერთს არ უხაროდა, რადგან მიზეზი სამწუხარო იყო.
***
მამის დაკრძალვიდან მესამე დღეს ალექსანდრემ ნოტარიუსთან წასვლა შესთავაზა:
–მოდი, მემკვიდრეობა გავაფორმოთ.
კონსტანტინემ ხელები აიქნია:
–შენ წადი. ეს ბინა მეზიზღება. გარდა იმისა, რომ რემონტი არ დასრულებულა, მაგან შეიწირა მამა.
ალექსანდრე დაფიქრდა, გარემონტებულ სამზარეულოს სწრაფად შეავლო თვალი და შესთავაზა:
–იქნებ, უარი თქვა მემკვიდრეობაზე? რაში გჭირდება ამ ბინით თავის შეწუხება. ფულს მოგცემ.
უმცროსმა ძმამ წარბები შეჭმუხნა:
–გინდა მიიღო მამის ბინა? ისე, რომ თეთრიც არ ჩაგიდია მასში?
ალექსანდრეს გაჩერება შეუძლებელი იყო:
–სერიოზულად! ტყუილად გაწვალდები! ცუდი მოგონებები შეგაწუხებს. რა საჭიროა ჭრილობის ხელახლა გახსნა? ჩემთვის ეს ბინა ემოციურად არაფერს ნიშნავს. არ იდარდო, ფულით წახვალ.
–რამდენის მოცემას აპირებ?
ძმა დაფიქრდა:
–30 ათასი.
კონსტანტინეს გაეცინა:
-წილი 100 ათასია. მოდი, 50–ად დაგითმობ. ნაღდი ფულით.
–დრო მომეცი.
რამდენიმე საათის შემდეგ, ცოლთან ხანგრძლივი და მწვავე დისკუსიის შემდეგ („რაღაც რიგზე არაა, არ გითქვამს, რომ შენი ძმა სულელია“, „ნუ გეშინია, ყველაფერს ვაკონტროლებ“), მაგიდაზე 50 ათასი დოლარი დადო.
–მეტი არ მაქვს. ისედაც ვალი ავიღე.
კონსტანტინემ შეხედა ჯერ ფულს, შემდეგ ძმას. თავი დაუქნია:
–კარგი.
1 თვის შემდეგ
კონსტანტინემ შემოსასვლელი კარი გააღო და მკერდში ძლიერი მუშტი მიიღო. ერთი წამის შემდეგ მისი სხეული იატაკზე ეგდო, ხოლო ვიღაცის ხელები ახრჩობდა. კიდევ სამი წამი დასჭირდა იმის გასაგებად, ვინ იყო თავდამსხმელი. შემდეგ ადვილი იყო. მარტივი ხრიკი და უკვე ძმები იატაკზე ერთმანეთის გვერდით სხედან.
–შენ, ნაძირალა! თაღლითი ხარ – ხრიწინებდა ალექსანდრე. სახე აჭარხლებული ჰქონდა. აშკარად ქოშინი აწუხებდა.
კონსტანტინე, პირიქით, თანაბრად სუნთქავდა, მხოლოდ ყელს ისრესდა.
–რა? ცოტა უკეთ გაიცანი მამა? საინტერესოა, რამდენი ვალი აქვს? 500 ათასი?
–შენ მომატყუე. თან ამისთვის ფული აიღე.
–ფული თავად შემომთავაზე. არ ამეღო?
–უბრალოდ უფროსი ძმა გაქურდე!
–არავის მოუტყუებიხარ. უფრო ხშირად უნდა დაინტერესებულიყავი მამის საქმით.
–ახლა, – ალექსანდრე ნელ–ნელა ფეხზე წამოდგა, – ასე გიყვარს პასუხისმგებლობისგან თავის დაძვრენა! მთელი ცხოვრება ასე აკეთებ!
უმცროსი ძმაც ფეხზე იდგა:
–ვინ არის დამნაშავე, რომ პირდაპირ მამის ბინაში შევარდი, საქმის გარკვევის გარეშე? რა კანონები არ იცი? ნამდვილად, მე არა!
–ვალის შესახებ იცოდი და არაფერი მითხარი!
–უნდა მეთქვა? ქვეყნის მეორე ბოლოდან მხოლოდ მამის ბინისთვის ჩამოდი. როცა ცოცხალი იყო, წლები თვალით არ გვინახიხარ. ვალდებული ვიყავი, რამე მეთქვა?
–დამიბრუნე ჩემი ფული! რომლითაც მემკვიდრეობაში შენი წილი გამოვისყიდე!
–ჩემგან არაფერი გიყიდია. არის ხელშეკრულება?
–შენი!
ალექსანდრეს ხელი უეცრად ზურგს უკან აღმოჩნდა, თავად იდაყვის სახსრის ტკივილისგან ჩაიკეცა.
–კიდევ ერთხელ ხელს ასწევ, მოგტეხავ. გაიგე? ახლა შრომისუნარიანობის დაკარგვა არ შეიძლება. შენს გარდა სხვა არავინაა, ვინც მამის ვალს გადაიხდის. ერთადერთი მემკვიდრე ხარ.
***
ალექსანდრე მამის ბინის გაყიდვის შემდეგ ვალებს კიდევ ერთი წელი ფარავდა. მართალია, ცოლმა მიატოვა. მას შემდეგ, რაც გაიგო, როგორ წარმატებით მიიღო ქმარმა მემკვიდრეობა. ახლა ალექსანდრეს ალიმენტის გადახდაც უწევს! ასეთია ცხოვრება.
