31 დეკემბერი ახლოვდება. დროა, სადღესასწაულო მენიუზე და საახალწლო სუფრის სტილზე დავფიქრდეთ. ყოველწლიურად ამ ამოცანის შესრულება რთულდება, რადგან ახლა სტუმრების გაოცება ძნელია. სწორედ ამიტომ, ბევრი დიასახლისი დღესასწაულის წინა დღეებში ინტერნეტში დაძვრება და ეძებს ინფორმაცის, რომ ახალ წელს ღირსეულად შეხვდეს და ასიამოვნოს სიმბოლოს, რომელიც აღმოსავლური კალენდრით განისაზღვრება. რა საჭიროა გართულება? ხომ ვცხოვრობდით ადრე ჩინური ჰოროსკოპის გარეშე?! ახლა ფიქრობ, როგორ ასიამოვნო ხის მწვანე დრაკონს.
გავიხსენებთ, როგორ გამოიყურებოდა სადღესასწაულო სუფრა ადრე.
საახალწლო სუფრის სტილი
ამ მხრივ ჩვენი დედებისთვის უფრო ადვილი იყო. საახალწლო სუფრის სტილი სხვა სადღესასწაულო სუფრისგან ნაკლებად განსხვავდებოდა, უბრალოდ თეთრ სუფრაზე შამპანურის ბოთლი იდო, ხოლო ცენტრში მანდარინით სავსე ლარნაკი. სერვირებისთვის სერვანტიდან გამოჰქონდათ ლამაზი ჭურჭელი, რომელიც განსაკუთრებული შემთხვევებისთვის იყო განკუთვნილი. თეფშების გვერდით დებდნენ ბროლის ჭიქებს. თითოეულ თეფშთან სალფეთქი აუცილებლად იყო. მარაოსავით დაკეცვა ან სპეციალურ სადგამში მოთავსება მოდური იყო.
ახალ წელს ოთახის კუთხეში ნაძვის ხეს აუცილებლად დგამდნენ. მაშინ ცოცხალ ნაძვის ხეს რთავდნენ, რადგან ხელოვნური ნაძვის ხე ყველას არ ჰქონდა. თან არაბუნებრივად და უშნოდ გამოიყურებოდა. ეკლებიან ტოტებს სხვადასხვა ფორმის მინის სათამაშოებით რთავდნენ. იქ იყო ასტრონავტები, სიმინდის ტარო, გირჩი, ყინული, ფიფქი და ბრჭყვიალა ბურთები. თავზე ხუთქიმიან ვარსკვლავს ამაგრებდნენ. გირლანდი ფერადი ნათურებით სავალდებულო ატრიბუტი იყო. ბავშვებისთვის კიდებდნენ კანფეტებს ფერად შეფუთვაში. ხოლო ლამაზი შესაფუთი სილამაზისთვის ისევ ეკიდათ. როცა „წვიმა“ გამოჩნდა, წარმოუდგენლად პოპულარული გახდა. უნივერსამში მათზე რიგი იდგა.
დეფიციტის დრო
თუმცა იმ დროს რიგები არავის უკვირდა, რადგან ხარისხიანი ნივთები და პროდუქტები დიდ დეფიციტში იყო. მდიდარი სუფრის გასაშლელად მაღაზიებში „სირბილი“ უწევდათ. შემდეგ დიასახლისები ხელებს იკაპიწებდნენ და სამზარეულოში ჯადოქრობას იწყებდნენ. სტუმრებს და ოჯახის წევრებს უხაროდათ, რომ შეეძლოთ გემრიელად და ნოყიერად ვახშმობა. მთავარი კერძი შეიძლება ყოფილიყო ჩვენთვის ნაცნობი ცივი ან ცხელი წასახემსებელი. უცვლელი რჩებოდა კარტოფილის პიურე, რომლის გარეშე სადღესასწაულო სადილი ან ვახშამი ძნელი წარმოსადგენი იყო.
როდესაც იმპორტული ბარკლები მაღაზიების თაროებზე გამოჩნდა, მწირი მენიუ მაშინვე შეავსეს. ბარკლებს ყიდულობდნენ და აცხობდნენ. საჭმელი საკმარისი რომ ყოფილიყო, დიასახლისები სტუმრების რაოდენობას ითვალისწინებდნენ. მალე იაფი და გემრიელი ქათმის ხორცი სხვადასხვა მრავალფეროვანი კერძების საფუძველი გახდა.
ეს ჩვენ მოგვბეზრდა დაბეგვილი ხორცი და კატლეტი, ხოლო ძველად მენიუში მხოლოდ სადღესასწაულო დღეებში ჩნდებოდა. სტუმრებზე შთაბეჭდილების მოსახდენად დიასახლისები ხორცს უმატებდნენ ანანასს ყველით ან სოკოთი და მაიონეზს ასხამდნენ. კატლეტიც ყოველდღიურ კერძად იქცა. თუ გამორჩევათ გსურთ, უნდა მოამზადოთ კიევის კატლეტი ან შიგნით გახეხილი ყველი გაახვიოთ.
სხვადასხვა კერძები
ტრადიციულ სუფრაზე კომბოსტოს ტოლმა აუცილებლად იყო. გურმანები დღემდე სიამოვნებით მიირთმევენ. ეს ძველი კერძი თანამედროვე სამზარეულოში ლიდერ პოზიციას არ თმობს. ლაბაც მოთხოვნადია. მისი მომზადების და გაფორმების ბევრი ვარიანტი არსებობს, მაგრამ დღემდე ნოყიერ და გემრიელ კერძად ითვლება. ყველა დიასახლისი თავად წყვეტს, რისგან მოამზადოს – ქათმის ხორციდან, ღორის ფეხებიდან, ძროხის კუდიდან თუ სხვა „ნაწილებიდან“. პარალელურად გამოჩნდა ჩასასხმელი თევზი და მოხარშული ენა, ზემოდან დასხმული ჟელატინიანი ბულიონით.
საახალწლო მენიუს გასამრავალფეროვნებად დიასახლისებს მოუწიათ ექსპერიმენტის ჩატარება და პროდუქტების შერევა, რომლებიც, ერთი შეხედვით, ერთმანეთს არ შეეთავსება. ისწავლეს იმისგან მომზადება, რაც იშოვებოდა. მდნარი ყველით სალათს „ფიფქიას“ აკეთებდნენ, დაკონსერვებულ ქარსალს პურს ადებდნენ, როცა სწრაფად მომზადების ატრია გამოჩნდა, სალათისთვის გამოიყენეს. ტყუილად არ ამბობენ, გაჭირვებული კაცი ცეცხლში გავაო.
ყველაფერი ახალი კარგად დავიწყებული ძველია. ეს პრინციპი ბევრი კერძის საფუძველი გახდა. ასე მენიუში გამოჩნდა სალათი ოლივიე. რა თქმა უნდა, საბჭოთა ვარიანტში ძველი რეცეპტისგან თითქმის არაფერი დარჩა, მაგრამ კერძი ყველას მოეწონა და დღემდე პოპულარულია. ოღონდ განსხვავებულად გატანა დაიწყეს: ტარტალეტში და ვაფლის ფორმაში.
ოლივიეს ეგზოტიკური ალტერნატივა გახდა სალათი კიბორჩხალის ჩხირებით. ზოგი მზარეული აქ ამატებდა მოხარშულ ბრინჯს, რითაც წასახემსებლის გემოს მხოლოდ აფუჭებდა. ის შეცვალა ქათმის და ანანასის სალათმა. უკვე მაშინ მოდური გახდა მრავალფენიანი სალათები „ქაშაყი ქურქის ქვეშ“ და „მიმოზა“. მათ ათავსებდნენ გამჭვირვალე სასალათეში, ახლა კი სპეციალურ რგოლს იყენებენ. ეს კერძი დღესაც ბევრ სუფრაზე გვხვდება.
თუ დავფიქრდებით, საახალწლო სუფრის სტილი დიდ როლს არ თამაშობს, როცა ვახშამზე იკრიბება მთელი ოჯახი და ყველა ახლობელი. ყოველთვის უფრო მნიშვნელოვანია სადღესასწაულო ატმოსფერო, რომელსაც ვერაფერი შეცვლის. ეს გაითვალისწინეთ ახალი წლისთვის მომზადებისას.
