ახლოვდება წლის ყველაზე მგრძნობიარე დრო! უკვე მოიფიქრეთ, რა აჩუქოთ შეყვარებულს წმინდა ვალენტინის დღისთვის? სამწუხაროდ, 2024 წლის 14 თებერვალს ბევრი უსიამოვნების მოტანა შეუძლია შეყვარებული კათოლიკეებისთვის. სასულიერო პირები წინასწარ გაფრთხილებენ: ამ დღეს აღნიშნავენ კიდევ ერთ მნიშვნელოვან ქრისტიანულ დღესასწაულს, რომელიც სასიყვარულო საქმეებთან აბსოლუტურად შეუთავსებელია.
საჩუქარი ვალენტინობისთვის
2024 წელს ვალენტინობა ემთხვევა ფერფლის ოთხშაბათს. ეს დღესასწაული ხსნის დიდმარხვას კათოლიკური, ლუთერანული და ანგლიკანური ეკლესიების რიტუალში. აღინიშნება აღდგომამდე 46 დღით ადრე. კათოლიკეები აღდგომას 2024 წლის 31 მარტს აღნიშნავენ.
ფერფლის ოთხშაბათი მოდის „მსუყე“ სამშაბათის შემდეგ – კარნავალი–დღესასწაული. ამით მთავრდება „მსუყე კვირა“ – ბოლო 7 დღე, როდესაც შეგიძლიათ მიირთვათ ხორციანი საკვები.
შეიძლება თუ არა ფერფლის ოთხშაბათის და ვალენტინობის დღის შეთავსება? ეს კითხვა აწუხებს ყველა კათოლიკეს, რომელსაც ვალენტინობაზე სასიყვარულო გეგმები აქვს. სამწუხაროდ, ეს დღესასწაულები ურთიერთგამომრიცხავია. დიდმარხვის პირველი დღე მოითხოვს თავმდაბლობას, თავშეკავებას და თავზე ფერფლის დაყრას.
ნუთუ პაემანი ეკლესიაში ერთადერთი ალტერნატივაა 14 თებერვალს? მოდით, გავარკვიოთ!
ფერფლის ოთხშაბათი: წესები და აკრძალვები
თავზე ფერფლის დაყრის ტრადიცია ასობით წელია არსებობს. ძველი ებრაელები ამ პროცედურას ასრულებდნენ მწუხარების, მოქცევის ან მონანიების ნიშნად. მე–4 საუკუნეში ეკლესია ფერფლს აყრიდა თავზე მათ, ვინც საჯაროდ ინანიებდა და ცოდვებს აღიარებდა. დღეს რიტუალი გვახსენებს, რომ ადრე თუ გვიან ყველა მტვრად ვიქცევით.
ფერფლის ოთხშაბათს დილის წირვაზე მრევლი თავზე სპეციალურ ნაკურთხ ფერფლს იყრის. ან მღვდელი მრევლს შუბლზე ნაცრისფერ ჯვარს ახატავს. თან წარმოთქვამს განსაკუთრებულ სიტყვებს: „გახსოვდეს, რომ მიწა ხარ და მიწას დაუბრუნდები“ ან „მოინანიე და ირწმუნე წმინდა სახარება“. ფერფლი მიიღება გასული წლის ბზის ტოტების დაწვით. გულწრფელი მონანიების შემდეგ მორწმუნეს მარხვის დაწყება შეუძლია.
მორწმუნეები ფერფლის ოთხშაბათს ლოცვაში ატარებენ, მოწყალებას გასცემენ და კეთილი საქმეების კეთებას ცდილობენ. ამ დღეს კათოლიკეები ჭამენ დღეში მხოლოდ ერთხელ და ხორცზე უარს ამბობენ. მართლმადიდებელი ქრისტიანებისგან განსხვავებით, დასავლური რიტუალის მიმდევრებს შეუძლიათ კვერცხის და რძის პროდუქტების ჭამა მარხვის დროსაც. თუმცა კათოლიკეების უმეტესობა არ მარხულობს. უფრო ხშირად, ხორცზე უარს მხოლოდ დიდ პარასკევს და ფერფლს ოთხშაბათს ამბობენ.
ვალენტინობა 2024 წელს: როგორ აღვნიშნოთ?
კათოლიკური ეკლესია 14 თებერვალს პატივს მიაგებს მღვდელმოწამე ვალენტინე ეპისკოპოსს. ის მე–2–3 საუკუნეების მიჯნაზე ცხოვრობდა, რომაელ წარმართებს ქრისტიანობაზე აქცევდა და ჩუმად ჯვარს წერდა შეყვარებულ წყვილებს, იმპერატორის ბრძანების მიუხედავად. ამის გამო მოწამეობრივი სიკვდილი მიიღო. 496 წლიდან პაპ გელასიუს I–ის გადაწყვეტილებით, 14 თებერვალი ვალენტინობის დღედ გამოცხადდა.
კანონები რომ არ დაირღვეს, ამ წელს მორწმუნე კათოლიკეებმა რამდენიმე მნიშვნელოვანი წესი უნდა დაიცვან. მარხვის გამო რომანტიკულ ვახშამზე უარის თქმა მოგიწევთ, განსაკუთრებით მაშინ, თუ ხორცი გიყვართ (შეგახსენებთ, ხორცი აკრძალულია). ასევე ეკლესია კრძალავს ხმაურიან წვეულებებს, კლუბში ან კონცერტზე წასვლას. წელს სასულიერო პირები მოუწოდებენ შეყვარებულებს, რომ წირვაში მონაწილეობა მიიღონ და სინანულის ნიშნად თავზე ფერფლი დაიყარონ.
ალტერნატიული მოსაზრება
პოლონელი კათოლიკე მღვდელი, დანიელ ვახოვიაკი შეყვარებულებს სხვა გამოსავალს სთავაზობს. პლატფორმა X-ზე თავის გვერდზე გამოაქვეყნა პოსტი, რომელმაც ყველაფერს წერტილი უნდა დაუსვას. მამაო გირჩევთ, აღნიშნოთ წმინდა ვალენტინის დღე 13 თებერვალს, ფერფლის ოთხშაბათამდე 1 დღით ადრე. ხოლო მეორე დღეს სუფთა სინდისით დიდმარხვა დაიწყოთ.
ბევრი გამომწერი მამაოს აზრს მხარს უჭერს. სხვები თვლიან, რომ სასულიერო პირი აჭარბებს. ყველამ ვიცით, რა შედეგი შეიძლება მოჰყვეს ვალენტინობის დღეს რომანტიკული ვახშმის ან საჩუქრის გამოტოვებას. მეორე მხრივ, ეს პატარა ტესტი გრძნობების გამოცდა შეიძლება გახდეს. ყველაფერი არც ისე ცუდია, თუ ყოველ მოვლენაში ღვთის ნებას დაინახავთ.
14 თებერვალი მართლმადიდებლურ კალენდარში: რა ვაჩუქოთ ვალენტინობის დღისთვის?
საქართველოში 14 თებერვალს პატივს მიაგებენ შემდეგი წმინდანების ხსოვნას: მოწამე ტრიფონ ნიკეელი (250); პერპეტუასი, სატირისა, რევოკატისა, სატორნილესი, სეკუნდესი და ფილიციტატასი (202-203); ღირსი პეტრე გალატიელი (429); ღირსი ბენდიმიანე ბითვინიელ მეუდაბნოი (512); ახალმოწამე ანასტასი ნავპლიოსელი (1655). ამ დღეს განსაკუთრებული შეზღუდვები არ არსებობს.
