მართლმადიდებელი ქრისტიანები მირქმას 2 (15) თებერვალს აღნიშნავენ. რიცხვებში განსხვავება იულიუსის ან გრიგორიანული კალენდრების ორიენტირებით აიხსნება, რადგან მათ აქვთ 13 დღიანი გადახრა. ორივე თარიღი ისტორიულად გამართლებულია და არსებობის უფლება აქვს.
მრევლი თავად წყვეტს, რომელ რიცხვში აღნიშნოს მირქმის დღესასწაული 2024 წელს, საკუთარი შეხედებულების გათვალისწინებით. არავის აქვს უფლება ადამიანს აიძულოს ან რაღაც დაარწმუნოს, განსაკუთრებით მაშინ, როცა საქმე ქრისტიანულ რწმენას ეხება.
მირქმა 2024 წელს
უფლის მიგებება (მირქმა) დიდი ქრისტიანული დღესასწაულია, რომლის შესახებ პირველი მოგონებები გვხვდება მე–3–4 საუკუნის ხელნაწერებში. ოფიციალურ დღესასწაულად ბიზანტიაში 542 წელს აღიარეს. ეფუძნება ახალშობილი იესოს ცხოვრებაში მნიშვნელოვან მოვლენას – ხალხთან პირველი შეხვედრა. მირქმა მხიარული შეხვედრაა.
მირქმა საეკლესიო დღესასწაულია, თუმცა მისი ჩატარება სხვადასხვა ერის წარმართულ რიტუალებშიც გვხვდება, რომელიც ჰარმონიულად გადაჯაჭვულია ქრისტიანულ წესებთან. თავიდან მართლმადიდებელი მღვდლები ამას ებრძოდნენ, მაგრამ მიხვდნენ, რომ ხალხური ტრადიციების ბოლომდე აღმოფხვრა შეუძლებელია.
მორწმუნე ქრისტიანები, რომლებიც ქრისტიანულ კანონებს იცავენ, მირქმის დღესასწაულზე ეკლესიაში მიდიან და სანთლით ხელში ლოცულობენ. ნაკურთხი სანთლები სახლში მიაქვთ და ხატების უკან მალავენ. სახლში დაბრუნებისთანავე ერთ სანთელს ხატების წინ ანთებენ. ითვლება, რომ ამ სანთელს სახლში მოაქვს ბედნიერება და კეთილდღეობა. გლეხებს სჯეროდათ, რომ ასე ნაადრევ ყლორტებს გაყინვისგან დაიცავდნენ.
მირქმის სანთელს ანთებდნენ შემდეგ შემდეგ შემთხვევებში:
- უამინდობის დროს;
- შიშის, შურის, ავი თვალის და ჯადოს თავიდან ასარიდებლად;
- ავადმყოფობის და შემოსევის დროს;
- სერიოზული სკანდალის მომენტში;
რიტუალები მირქმის დღესასწაულზე
ადრე ნაადრევ გაზაფხულზე ფარდულის ქვეშ ან ჭიდან წყალს აგროვებდნენ, თუ ყინვა იყო, და ტაძარში მიჰქონდათ. მირქმაზე ნაკურთხი წყალი ისევ ფასობს, როგორც ნათლისღებაზე ნაკურთხი წყალი. მას ასხურებდნენ სახლს, რომ უწმინდური ძალებისგან დაეცვათ და სახლში კეთილდღეობა და წარმატება მოეზიდათ. წმინდა წყალი ავ თვალს, ჯადოს და უსიამოვნებას აშორებდათ. ნაკურთხ წყალს პირუტყვსაც ასხურებდნენ, რომ ყველაფრისგან სარგებელი ყოფილიყო.
უძველესი დროიდან ჩვენამდე მოვიდა ლეგენდა, რომელსაც წარმართული ფესვები აქვს, რომ მირქმაზე ზამთარი გაზაფხულს ხვდება. ინტერესით ვაკვირდებით, რომელი გაიმარჯვებს. არსებობს ნიშანი: თუ დღესასწაულზე ყინვაა, ზამთარი წასვლას არ ჩქარობს. თუ უკვე დათბა და სახურავიდან თოვლისგან გამდნარი წყალი ჩამოდის, მოსალოდნელია ნაადრევი და სწრაფი გაზაფხული.
სლავები წარმართობის პერიოდში ამ დღესასწაულს უწოდებდნენ ზიმაბორეცს ან გრომნიცას და მასობრივ ზეიმს მართავდნენ. ბავშვები მზის ჩასვლისას იკრიბებოდნენ, რომ მზისთვის დაეძახათ. პატარებს სჯეროდათ, რომ ციურ მნათობს შეეძლო კიდევ ერთხელ ამოხედვა და ასე ყინვა აღარ გაგრძელდებოდა. არც ადრე, არც ახლა, ამ დღეს შორეულ მოგზაურობას არავინ გეგმავს, რადგან მგზავრს წარუმატებლობა ელის.
დღესასწაულზე ჩიტის ფორმის ფუნთუშებს აცხობდნენ. ოჯახის წევრებისთვის ცომში პატარა ნივთებს მალავდნენ. ეს შეიძლება ყოფილიყო ბეჭედი, მონეტა, მძივი ან თესლი. მათზე მომავალს წინასწარმეტყველებდნენ. არის თუ არა ეს გაზაფხულის წარმართული სიმბოლო თუ ღვთისმშობლისთვის შეწირული მსხვერპლი, არავინ იცის. ყველაფერი ისე აირია, რომ კეთილ ტრადიციაში გადაიზარდა.
მირქმაზე მიღებული არაა მძიმე ფიზიკური შრომა, ხელსაქმე ან სახლის დალაგება. ცოდვაა ლანძღვა და გლოვა. საეკლესიო დღესასწაულზე არ შეიძლება ალკოჰოლის დალევა ან მრუშობა. რეკომენდებულია, ეს დღე ლოცვას დაუთმოთ, მეგობრების და ახლობლების წრეში გაატაროთ.
