თანამედროვე ადამიანის კვება და ცხოვრების წესი განსხვავდება საბჭოთა პერიოდიდან. დღეს საშუალო შემოსავლის მქონე ოჯახსაც შეუძლია იმის შეძენა, რაზეც მისი მშობლები ნახევარი საუკუნის წინ მხოლოდ ოცნებობდნენ. გამოჩნდა ბევრი უცხოური ხილი და პროდუქტი. ყოველდღიურობაში შემოვიდა სიტყვები, როგორიცაა „სმუზი“, „ფრეში“, „არაქისის კარაქი“, „მილქშეიკი“ და სხვა. ადრე ბანალური მაიონეზიც ექსკლუზიურად ითვლებოდა და მხოლოდ სადღესასწაულო სუფრაზე და ისიც შეძლებული ადამიანის ოჯახში ჩნდებოდა.
ახლა ბევრი პროდუქტის მიმართ დამოკიდებულება შეიცვალა და არა ყოველთვის უკეთესობისკენ. კვებითი ჩვევები შეიცვალა, ტრადიციულ პროდუქტებს სხვა კუთხით ვუყურებთ, ზოგჯერ მშობლებს ვაკრიტიკებთ იმის გამო, როგორ იქცეოდნენ ჩვენს ბავშვობაში. როგორც ამბობენ, საუკუნე იცხოვრე, საუკუნე ისწავლე. გამოჩნდა ნუტრიციოლოგების სტატიები, რომლებიც გემრიელი და ჯანსაღი კვების ძველ მიდგომას არ იწონებენ. ზოგი იმავე დონეზე დარჩა, იღებს ყველაფერს ისე, როგორც ადრე. მთავარია, რომ პროდუქტები სწრაფი კვების ობიექტიდან არ იყოს.
კვება და ცხოვრების წესი
წვნიანი კვირაში მინიმუმ 2–ჯერ!
საბჭოთა ადამიანის სუფრაზე წვნიანი ხშირი სტუმარი იყო. წვნიანი მთელ მსოფლიოში ცნობილია, რადგან მარტივი და იაფი გამოსავალია ბევრი ადამიანის დასანაყრებლად. იღებ მდუღარე წყალს და ყრი ყველაფერს, რაც მაცივარში გაქვს, ან სარდაფში, თუ იქ რაიმე ბოსტნეული ინახება. შედევრი ადგილობრივი კოლორიტის ფერებით. არა, ამ პრაქტიკას არ ვაკრიტიკებთ, მაგრამ როცა წვნიანს უმატებენ თევზის კონსერვს, გემოს და სარგებლის კომბინაციაში ეჭვები ჩნდება.
ზოგადად, წვნიანი ნამდვილად შეიძლება არ იყოს სასარგებლო. ამის რიგი მიზეზი არსებობს. პირველ რიგში, წყალი კუჭის წვენს აზავებს და წვნიანის მონელებას მეტი დრო სჭირდება. ეს სიმართლეა, თუმცა კონკრეტული ზიანი დადასტურებული არაა. მეორეც, ზოგიერთი წვნიანის მიღება რეკომენდებული არაა, თუ კუჭის და კუჭ–ნაწლავის ტრაქტის პრობლემები გაწუხებთ. ბორში, კომბოსტოს წვნიანი შეიცავს ბევრ კომბოსტოს, რომელიც დიდი რაოდენობით მჟავას გამოიმუშავებს. სუსტი კუჭისთვის კარგი არაა. იგივე პომიდვრის წვნიანს ეხება.
გარდა ამისა, ბევრი წვნიანი ქათმის ბულიონით მზადდება. ქათამს როგორც ადრე, ასევე ახლაც ანტიბიოტიკებით კვებავენ, რომ უკეთ გადარჩნენ. ეს ყველაფერი ხარშვის შემდეგ ჩვენს თეფშზე ხვდება. ზოგიერთი ექიმი გვირჩევს, რომ ქათმის პირველი ბულიონი გადავასხათ და მეორედ მოვხარშოთ. თითქოს, ასე უფრო სასარგებლოა. ამას თითქმის არავინ აკეთებს, რადგან ყველას სურს „მსუყე“ ბულიონის მიღება, რომელიც მკვდარსაც ფეხზე დააყენებს. სხვათა შორის, პესტიციდები კონცენტრირებულია კომბოსტოს თავში, თუ არ იცოდით. უსაფრთხოდ შეგიძლიათ მიირთვათ, თუ იცით, სად და რა პირობებში გაიზარდა.
წვნიანი პურთან ერთად „უნდა“ მიირთვათ. ეს ყველამ იცის. პურთან ერთად უნდა მიირთვა ამქვეყნად ყველაფერი: კარტოფილი, მაკარონი, წიწიბურას ფაფა. ზოგი საზამთროსაც პურს აყოლებს. ეს უკვე არანორმალური დამოკიდებულებაა. პურის ხარისხზე არაფერს ვიტყვით, მაგრამ ეს არის სწრაფი ნახშირწყლები და ბევრი კალორია. სინამდვილეში, ამისთვის შეიქმნა. ზოგჯერ უმჯობესია ბულიონი ან წვნიანი უპუროდ დალიოთ და თავი უკეთ იგრძნოთ, ვიდრე კუჭი გაავსოთ „შავი“ პურის ნაჭრით და შემდეგ ნახევარი დღით გაწყდეთ.
და ბოლოს, გავიხსენოთ, რომ მშობლები ყოველთვის გვაიძულებდნენ ბოლო ლუკმამდე ჭამას, „რომ არ დაკარგულიყო“. ძალიან არასწორი პრაქტიკაა და თითქმის ყველა დიეტოლოგი ამაზე საუბრობს. საქმე იმაშია, რომ ყველას განსხვავებული ორგანიზმი აქვს. ნივთიერებათა ცვლა რთული საქმეა, მისი დარღვევა მარტივად შეიძლება. ეს ბებიას უადვილდება სუნთქვა, როცა გამხდარი ბავშვი ქოთნის მუცელს ემსგავსება. აი, შვილიშვილს ამით ცხოვრება უწევს. ჩვეული ფრაზა „მეტი იმოძრავე და ნაკლები ჭამე“ არის სიტყვები, რომელიც არაფრად ღირს.
შაქარი, კომპოტი, მწნილი, მაიონეზი
თუ ათასი წლის წინ ხალხი წარმოუდგენელ თანხას იხდიდა სხვადასხვა სანელებელსა და მარილში კერძის გემოს გასაუმჯობესებლად, ჩვენი წინაპრები გასულ საუკუნეში ამას სხვა გზით აკეთებდნენ. „ტკბილი შაქარი – აი, სად არის მთელი მარილი!“ ეს სწრაფი მეთოდია ენერგია გაზარდოთ (მართალია, ცოტა ხნით), და კარგი გემოთი თავი გაახაროთ. როგორ? გააკეთეთ კომპოტი! ხილი, შაქარი, მდუღარე წყალი და მზადაა. ასევე ტკბილი ფუნთუშა და ნამცხვარი! სტომატოლოგები სიხარულით ასავსავებენ ხელებს. რა უნდა ქნან, ალტერნატივა ცოტაა. სხვათა შორის, ჩაისაც ბევრ შაქარს უმატებდნენ და მურაბასთან ერთად სვამდნენ. აქ, მიზეზი სხვაა. ძველებურად მისი დალევა შეუძლებელი იყო, განსაკუთრებით პაკეტის ჩაის. რა სისაძაგლეა!
რაც შეეხება მწნილებს? მათაც სამრეწველო მასშტაბით ამზადებდნენ. პროდუქტი რომ არ დაკარგულიყო, ზამთარში გარნირზე დასამატებელი ჰქონოდათ. იგივე ჩაშუშული ხორცის კონსერვი, რომელსაც ყოველთვის დიდი მოწიწებით ეპყრობოდნენ. ეს ყველაფერი ორგანიზმს აზიანებს. გაიხსენეთ, შაქრის, მარილის და ძმრის რაოდენობა საყვარელ პომიდვრის და კიტრის ქილებში. ეს ხომ საშინელებაა, კონსერვანტები. დაკონსერვებული ხორცი ან თევზი ყველა ვიტამინს და სასარგებლო თვისებას კარგავს. სამაგიეროდ გემრიელი და ნოყიერია. მოხარშულ მაკარონს დაუმატეთ და მიირთვით.
ალბათ, მაიონეზზე ყველამ იცის. მაღაზიაში ნაყიდი ქიმიაა, კალორიულიც. და მაინც, ამ სოუსით ბევრ სალათს ამზადებენ. სიტყვა „სალათის“ დაწერაც არ მინდა, განსაკუთრებით მაშინ, თუ მასში შედის მაიონეზი, ძეხვი, კორეული სტაფილო, რომელშიც 70% ზეთია. კონსერვი იგივეა, მაგრამ სალათი იგივეა! მართალია, ვიტამინების გარეშე. გასაგებია, რომ მოხარშულ ქათმის მკერდს და მწვანილს ყოველდღე არ ვჭამთ, მაგრამ რაღაც მსუბუქი უნდა შევარჩიოთ. ადრე ხალხი ვარჯიშობდა, ამიტომ უფრო გამხდრები იყვნენ. სამწუხაროა, რომ ადამიანი ვერ ხედავს ვისცერალურ ცხიმს შინაგან ორგანოებზე.
კვება და ცხოვრების წესი
უდავოდ, ჩვენ დროშიც აქა–იქ შეგიძლიათ დაინახოთ ავადმყოფურად მსუქანი ადამიანები. გამოდის, კვებასთან დაკავშირებით ყველაფერი არც ისე მარტივია. ამ შემთხვევაში ფიზიკური აქტივობის საკითხი იჭრება. არის ავტომობილი, საზოგადოებრივი ტრანსპორტი, ხალხი ბანალურად აღარ მოძრაობს. მჯდომარე სამსახური, სათამაშო კონსოლები, სპორტის სიძულვილი. ეს ყველაფერი ცუდია. ამავდროულად, პროდუქტის ხარისხი გაუარესდა. საბითუმო მაღაზიები მე–3 ხარისხოვან პროდუქტებსაც ურცხვად იძენენ და გაბერილ ფასებში ყიდიან. კიდევ რამდენიმე მომენტია გასათვალისწინებელი.
ძველი თაობისთვის საძულველი სწრაფი კვების პროდუქტები არც ისე ცუდია, თუ სწორად მიირთმევთ. არ დაიჯერებთ, მაგრამ სწრაფი კვების ობიექტებშიც იყიდება სალათები. ნამდვილი, ბოსტნეულით და მწვანილით მომზადებული. მაგრამ იყიდება მაღალკალორიულ სოუსთან ერთად, რომელიც წელზე სანტიმეტრებს გვმატებს. შეგიძლიათ მოითხოვოთ სალათი სოუსის გარეშე და დაჯილდოვდებით. ასე სტანდარტულ გემოს მიიღებთ, არადა ყველას რაღაც განსხვავებული უნდა. შემდეგ. ნებისმიერი ბურგერი არის პური, ხორცი, გარნირი, სოუსი და შესაძლოა ყველი. იგივე სოუსი და იაფი ყველი ამოიღეთ და მიიღებთ სტანდარტულ ბუტერბროდს. სასიკვდილო საფრთხეს არ წარმოადგენს. ხორცი ნორმალურია. იგივე ცნობილ შაურმას ეხება. თუმცა თუ მსხვილი ქსელები ინგრედიენტების ხარისხს აკონტროლებენ, პატარა კიოსკი შაურმით ასეთი პასუხისმგებლობით ვერ დაიკვეხნის. უნდა გამოიცნო.
და ბოლოს, კარტოფილი. ყველას უყვარს, ყველა ჭამს (ან თითქმის ყველა), მაგრამ ყველას ავიწყდება, რომ მასში ბევრი სახამებელია. ის კი ორგანიზმზე კარგად არ მოქმედებს. სწრაფი კვება კარტოფილი ფრის გარეშე წარმოუდგენელია. ჩვეულებრივი შემწვარი კარტოფილი მაქსიმუმ ზეთს შეიწოვს და ეს არაჯანსაღია. რატომღაც ასეთ შემწვარ კარტოფილს პატივს სცემენ, ხოლო საზოგადოებრივ ობიექტში ნაყიდი სძულთ, თუმცა ორივე საზიანოა. ახლა იცხოვრე ამით, ვინც არ იცოდა.
იქნებ, 30 წლის შემდეგ კიდევ რამდენიმე სიახლე გავიგოთ. მაგალითად, რომ ვაშლი სინამდვილეში შხამიანია, წითელი ხიზილალას ჭამა შეიძლება გარკვეული ტიპის შოკოლადთან ერთად. ყველაფერი შესაძლებელია. ჯერჯეორბით ჯანსაღი კვების თანამედროვე შეხედულება თავის ნაყოფს იძლევა. ჯანსაღი კვების მიმდევრები უფრო ჯანმრთელები, ლამაზები და მოხდენილები არიან. ეს შეუიარაღებელი თვალითაც ჩანს. მთავარია, რომ იყოს ხარისხიანი პროდუქტები და მინიმალური ფიზიკური აქტივობა.
