გაზაფხულის მოახლოებასთან ერთად მებოსტნეები იწყებენ მოსამზადებელ სამუშაოებს, რაც საშუალებას აძლევთ გაზარდონ ბოსტნეულის მოსავლიანობა და დააჩქარონ პირველი ნაყოფის დამწიფების პროცესი. თებერვალში ითესება თესლი ნერგების მისაღებად. როგორც წესი, მარტის შუა რიცხვებში სარდაფიდან გამოაქვთ კარტოფილი წინასწარი გაღივებისთვის. გაღივებული კარტოფილის მიწაში დარგვა საშუალებას მოგცემთ, მიიღოთ ახალი ბოლქვები ვადაზე 2 კვირით ადრე.
გაღივებული კარტოფილი
კარტოფილის გაღივების დაწყებისას ყურადღება უნდა გაამახვილოთ კლიმატურ პირობებზე, რომელშიც ცხოვრობთ. სამხრეთ რეგიონებში სარგავი მასალების ამოღება სარდაფიდან უფრო ადრე ხდება, ვიდრე ჩრდილოეთ რეგიონებში. გასათვალისწინებელია, რომ გაღივებული კარტოფილი მხოლოდ თვე ან თვენახევრის შემდეგ იქნება მზად ღია გრუნტში დარგვისთვის. ამ დროისთვის ბოლქვები საკმარისად გათბება, ძალას მოიკრებს და მინიმუმ 3 სმ სიგრძის ყლორტებს წარმოქმნის.
გაღივებული კარტოფილი ღია გრუნტში ირგვება, როცა ნიადაგი +7 გრადუსამდე თბება. მას ფრთხილად უშვებენ ორმოში და მიწას აყრიან, რომ მყიფე ყლორტები არ დაზიანდეს. ჰაერის ტემპერატურა +8 გრადუსზე ქვემოთ არ უნდა ჩამოვიდეს. ასეთ ხელსაყრელ პირობებში კარტოფილის ყლორტები აქტიურად განვითარებას გააგრძელებს და წარმოქმნის გვერდითა ყლორტებს, რომლებზეც შემდეგ წარმოიქმნება ახალგაზრდა ტუბერები.
დარგვისთვის მომზადების პროცესი
ხდება ისე, რომ კარტოფილი ყლორტების ფორმირებას პირდაპირ სარდაფში იწყებს. ეს ხდება, როცა ძალიან თბილი გარემოა. გაღივებული კარტოფილი შეიძლება შეიცავდეს სოლანინს, რომელიც ჩვენი ჯანმრთელობისთვის საზიანოა, ამიტომ მისი ჭამა რეკომენდებული არაა. უმჯობესია, ასეთი ბოლქვები ყლორტებით მიწაში დარგოთ.
სათესლე კარტოფილი სარდაფიდან ამოიღეთ, გადაარჩიეთ და ჯიშის მიხედვით გადაანაწილეთ. დუნე და დამპალი ბოლქვები გადაყარეთ. ასევე სათესლედ არ გამოიყენოთ ბოლქვები მცირე რაოდენობის კვირტებით, ანუ „თვალებით“. თუ კარტოფილი ცოტაა, დიდი ბოლქვები 2–4 ნაწილად დაჭერით. მხოლოდ აკონტროლეთ, რომ თითოეულზე კვირტები დარჩეს.
რეკომენდებულია, რომ შერჩეული სარგავი მასალა ყუთებში მოათავსოთ. ყუთები ნახევრამდე შეავსეთ, რომ მომავალში ყლორტები ნაკლებად დაზიანდეს. ყუთები ოთახის ტემპერატურაზე ოთახში მოათავსეთ. ზემოდან დააფარეთ ძველი საბანი ან სხვა სქელი ქსოვილი. თუ კარტოფილს აღივებთ სქელ ყუთებში, ბოლქვებს შეგიძლიათ დააყაროთ სველი ნახერხი ან ქვიშა.
გაღივებულ კარტოფილს სჭირდება დამატებითი დახარისხება. როდესაც ყლორტები კარგად გამოჩნდება, ბოლქვები ფრთხილად დაახარისხეთ. კარტოფილი, რომელსაც სუსტი ყლორტები აქვს, გადადეთ, დასარგავად არ გამოდგება. თხელი ყლორტებიდან ხარისხიანი ბუჩქი ვერ გაიზრდება. შემდეგ ყუთებს ისევ დააფარეთ და ადგილზე დააბრუნეთ.
ზოგიერთი მეაგარაკე გირჩევთ კარტოფილი გააღივოთ კვერცხის მუყაოს უჯრებში. ამისთვის ბოლქვები უჯრებში გაანაწილეთ, რომ ყლორტები სწორი მიმართულებით გაიზარდოს. ასე შეგიძლიათ გააკეთოთ, თუ 2 ვედროზე მეტის დარგვას არ აპირებთ. აი, დიდი ბოსტნის მფლობელები კარტოფილებს პირდაპირ ტომრებში ათბობენ და აღივებენ. ამას ნაკლებ დროს უთმობენ, ასე ყლორტები იქნება მოკლე და ტრანსპორტირების და დარგვის დროს არ დაზიანდება.
გამოცდილი ფერმერები სარგავი მასალის მომზადებას შემოდგომიდან იწყებენ. ამისთვის სათესლე კარტოფილს მზეზე აშრობენ და ცოტა „გარუჯვის“ საშუალებას აძლევენ. ასე ბოლქვი ძლიერდება, შიგნით წარმოიქმნება ტოქსიკური ნივთიერებები, რომლებიც სხვადასხვა მავნებელს „მადას უკარგავს“. მსგავსი პროცედურა გაზაფხულზეც შეგიძლიათ ჩაატაროთ. დაიმახსოვრეთ, რომ ასეთი კარტოფილის ჭამა არ შეიძლება!
