ბოლო დროს საბჭოთა წარსულზე მწვავე დებატები იმართება. ერთ–ერთი პოპულარული თემა არის კვება საჯარო დაწესებულებებში, რომელსაც ადრეული ბავშვობიდან ვხვდებოდით. ამ თემაზე ხალხის აზრი დიდად განსხვავდება და ყველა უსასრულოდ ამტკიცებს თავის სიმართლეს. დამნაშავე კი საზოგადოებრივი კვების თანამშრომელია, რომლის კეთილსინდისიერებაზე და ოსტატობაზე იყო დამოკიდებული, რამდენად გემრიელად დაპურდებოდნენ მოქალაქეები ქარხნის თუ სკოლის სასადილოში და საკმარისად შეივსებოდა თუ არა მათი თეფშები.
საზოგადოებრივი კვების თანამშრომელი
საზოგადოებრივი კვების თანამშრომელი – საბჭოთა მოქალაქისთვის სასურველი თანამდებობა, რაზეც ხალხი „ქუჩიდან“ არ აჰყავდათ. რაც უფრო სოლიდური და პრესტიჟული დაწესებულება იყო, მით უფრო რთული იყო შტატში მოხვედრა. მიმტანებიც ნაცნობობით, ქრთამის ან კავშირების მეშვეობით საქმდებოდნენ. ერთხელ გამაცნეს ბიჭი, რომელიც მსახურობდა გემზე, რომელიც რეისებს საზღვარგარეთ ასრულებდა. მიმტანად მუშაობდა, მაგრამ თავი ისე წარმოაჩინა, თითქოს გემის კაპიტანი ყოფილიყო. რა უნდა ვთქვა?!
საზოგადოებრივი კვების ყველა თანამშრომელი, ხელმძღვანელი პირიდან ჭურჭლის მრეცხავამდე, პასუხისმგებლობა იყო კლიენტების მომსახურების ხარისხზე, იქნებოდა ეს პატარა ბავშვი საბავშვო ბაღიდან თუ მუშა ქარხნიდან. თუ მთელი გუნდი შეთანხმებულად მუშაობდა და მოვალეობებს სინდისიერად ასრულებდა, მაშინ ასეთ დაწესებულებაში კერძები ყოველთვის იყო გემრიელი, სამზარეულოში ანტისანიტარია არ შეინიშნებოდა, ხოლო სასადილო დარბაზში სასიამოვნო ატმოსფერო სუფევდა.
სსრკ–ში გვხვდებოდა კვების ობიექტები, სადაც ხელმეორედ მოხვედრა არავის სურდა. როგორ ფიქრობთ, ვინ არის დამნაშავე? სწორია! საზოგადოებრივი კვების თანამშრომელი. მათ ყველა ელაქუცებოდა, რადგან მათთვის ხელმისაწვდომი იყო პროდუქტები, რომლებიც მაღაზიის ცარიელ თაროებზე არ მოიძებნებოდა. მათ მარჯვე ხელში რეგულარულად ჩნდებოდა „სიჭარბე“, რომელიც მარტივად ჩნდებოდა ულუფების შემცირების ხარჯზე. რაც უფრო თამამი და მოქნილი იყო სამზარეულოს თანამშრომელი, მით უფრო ივსებოდა მათი ჩანთები, რომლებიც მორიგეობის ბოლოს სახლში მიჰქონდათ.
საჭმლის ხარისხი
საბჭოთა კავშირში ყველა საწარმო სახელმწიფო საკუთრებაში იყო, მაგრამ ამ ობიექტებში კვების ხარისხი განსხვავდებოდა მსგავსი მენიუს მიუხედავად. შედარებისთვის ავიღოთ უნივერსიტეტის კვების განყოფილება და სასადილო დიდ ქარხანაში. სტუდენტებს კვების ტალონებს აძლევდნენ, მაგრამ მათ იშვიათად იყენებდნენ. სტუდენტებისთვის სადილი უფასო იყო, მათთვის საკვები შესაბამის კატეგორიაში აწვდიდნენ. სტუდენტობის წლებში ერთხელ გადავწყვიტე უნივერსიტეტის სასადილოში ჭამა და ამის შემდეგ იქ მხოლოდ მორიგეობის დროს ჩავდიოდი. საკვები იყო უმარილო და ამაზრზენი, ჭუჭყიანი თეფშები მიკრული ცხიმით, რომელიც ცუდად ირეცხებოდა, ჭამის სურვილს აქრობდა.
ხანდახან მე და ჩემი დაქალი სამკერვალოს სასადილოში დავდიოდით, რომელიც საერთო საცხოვრებელთან ახლოს მდებარეობდა. იქ ყველა საჭმელი გემრიელი იყო, თუმცა იაფი ღირდა. საოცარია, რა განსხვავება შეიძლება იყო ერთი და იმავე ქალაქის სამზარეულოებს შორის. მუშებს უკეთ აჭმევდნენ: წვნიანში გუფთები ცურავდა, ბორშში ხორცის ნაჭრები იყო, კატლეტს ახალ ფარშს ამატებდნენ, ხოლო დაბეგვილი ხორცის დაღეჭვა შეიძლებოდა. გარნირი საკვებად ვარგისი იყო. კომპლექსური სადილი მხოლოდ 60–65 კაპიკი ჯდებოდა.
ჩვენი ჯგუფის გოგონები, რომელთაც შეძლებული მშობლები ჰყავდათ, რესტორანში 90–95 კაპიკად სადილობდნენ. ზოგჯერ ოფიცერთა სასადილოში მიდიოდნენ საჭმელად, სადაც ჭამა 1 მანეთი ან 1 მანეთი და 50 კაპიკი უჯდებოდათ. დაბრუნებულები ტრაბახობდნენ, თუ რა გემრიელი საკვები მიირთვეს და რა კარგი მომსახურება აქვთ. ვუსმენდი მათ და კიდევ ერთხელ ვრწმუნდებოდი, რომ არის დაწესებულებები, სადაც კლიენტებს პატივისცემით ეპყრობიან, მაგრამ „ვირჩევთ“ ისეთ ადგილებს, სადაც ლანგარი თავად უნდა აიღო და სადაც შეუძლიათ აქეთ დაგიყვირონ. ყველაფერი დამოკიდებული იყო საზოგადოებრივი კვების თანამშრომელზე და მათ უშუალო ხელმძღვანელობაზე. როგორც ახლა არის. მართალია, დღეს ხელფასები სულ სხვაა და ფასებიც შესაბამისი.
ასე გამოდის, ყველას აქვს საკუთარი მოგონებები უახლოეს წარსულზე. ზოგი მათზე სინანულით საუბრობს, სხვები – აღშფოთებით. აქვე აღსანიშნავია ადამიანის მიერ სამყაროს აღქმის უნარის გავლენაც. არიან ადამიანები, რომლებიც ცუდს ვერაფერს ამჩნევენ, სასაფლაოზეც კი მხოლოდ „დადებითს“ ხედავენ.
