რას არ იგონებენ გამჭრიახი მებაღეები! ჯერ კიდევ ბაბუაჩემი მასწავლიდა: თუ ლურსმანს ჩაარჭობ ვაშლის ხეში, სასწაული მოხდება. მაშინაც კი, თუ ხე ნაყოფს არ იძლეოდა რამდენიმე წლის განმავლობაში, ამ პროცედურის შემდეგ უხვ მოსავალს ელოდე. რატომ მუშაობს უცნაური მეთოდი? ერთად გავარკვიოთ.
ლურსმნის ჩარჭობა ვაშლის ხეში
ყოველთვის მიყვარდა ბაბუაჩემის ვაშლის ბაღში ხეტიალი. მასთან, 50 წლიანი გამოცდილების მებაღესთან, ყველაზე ცუდი ვაშლის ხეც სიბერეშიც ნაყოფს იძლეოდა. ერთხელ ხეში ჩარჭობილი ჟანგიანი ლურსმანი დავინახე. მოვითხოვე ახსნა. ბაბუას სქელ ულვაშებში გაეღიმა და საინტერესო ლექცია წამიკითხა.
ჯერ კიდევ ჩვენი წინაპრები ასრულებდნენ ამ პროცედურას ვაშლის ხის გასაცოცხლებლად. ლეგენდის თანახმად, ერთხელ ბაღის მფლობელი დაემუქრა ბებერ ხეს ძირში გადაჭრით, თუ ნაყოფს არ გამოიღებდა. თავისი სიტყვები ლურსმნის დაჭედვით განამტკიცა. „მოგჭრი და შეშად გამოვიყენებ, თუ არ აყვავდები“ – დაჰპირდა ჯიუტს. იმავე წელს ხემ გამოუშვა ნასკვები და ათობით ტკბილი ნაყოფი.
ეფექტური მეთოდი
რატომ იმუშავა? ზოგი თვლის, რომ საქმე რკინაშია. ის ხეს ამდიდრებს და ზრდას სტიმულირებს. ეს ახსნა ყურით მოთრეულად მეჩვენება. ძნელი დასაჯერებელია, რომ ერთ ლურსმანს ამდენი შეუძლია.
შემდეგი არგუმენტი უფრო დამაჯერებლად მეჩვენება. თითოეულ მცენარეს აქვს პროგრამა, რომ მეტი მოსავალი გასცეს. მებაღის მიერ მიყენებული ზიანი ხის სიცოცხლისთვის საფრთხის სიგნალია, ამიტომ მთელ ძალას ზრდასა და განვითარებას უთმობს, თუნდაც საკუთარი თავის საზიანოდ.
დაიცავით წესები და უსაფრთხოების ზომები სასურველი ეფექტის მისაღებად:
- მეთოდი მხოლოდ ვაშლის ხეზე მუშაობს. გამოგადგებათ ზრდასრული ჯანმრთელი ხე, რომელიც 3 ან მეტი წელი ნაყოფს არ იძლევა.
- ლურსმანი ხეში ჩაარჭვეთ გვიან შემოდგომაზე ყინვების დაწყებამდე ან ადრე გაზაფხულზე. იმ პერიოდში, როცა ხე ზამთრის ძილისთვის ან ყვავილობისთვის ემზადება.
- პროცედურა როგორც სარგებლის, ასევე ზიანის მომტანი შეიძლება იყოს. სტრესის შესამცირებლად ხე კარგად გამოკვებეთ, სანამ პროცედურას ჩაატარებთ.
როგორ ჩაარჭოთ ლურსმანი ვაშლის ხეში სწორად?
მებაღეები თანხმდებიან, რომ დიდი ეფექტისთვის ერთდროულად 3 ჟანგიანი ლურსმანი უნდა ჩაარჭოთ ხეში. პირველი მიწიდან 70 სმ სიმაღლეზე, დანარჩენი ორი – ერთმანეთისგან 30 სმ–ს დაშორებით. ლურსმანი 45 გრადუსიანი კუთხით ჩაარჭვეთ. ღეროში 2–3 სმ–ით უნდა შევიდეს.
ლურსმანი აუცილებლად გაწმინდეთ სპირტის შემცველი სითხით ან ანტისეპტიკით. თუ ამას არ გააკეთებთ, ჭრილობა დაინფიცირდება და ინფექცია მთელ ხეში გავრცელდება.
თუ თვლით, რომ „ლურსმნის მეთოდი“ არაჰუმანურია, ვაშლის ხის ნაყოფიერება სხვა გზით შეგიძლიათ გაზარდოთ.
როგორ გავზარდოთ ვაშლის ხის მოსავალი?
გიამბობთ მეთოდებზე, რომლებიც ამცირებს საკვები ნივთიერებების გადინებას ტოტებიდან ფესვებამდე.
1. ტოტების გადახვევა მჭიდრო მავთულით. ასე წვენის მოძრაობას ხელს შეუშლით. გაზაფხულზე შეკარით, ხოლო შემოდგომაზე გახსენით.
2. გასხვლა. ძირითადი გვერდითა ტოტების ძირში მცირე ჩაღრმავება გააკეთეთ. წაუსვით წვეთი ბაღის მურაცხი. ასე შეაჩერებთ სასარგებლო ნივთიერებების ბუნებრივ გადინებას. მომავალ წელს ვაშლის ხე მეტ ნაყოფიერ კვირტს გამოიღებს.
3. გადაკეცვა. ადრეული ნაყოფიერების დასაწყებად ძირითადი გვერდითა ტოტები გადახარეთ და საყრდენი შეუდგით. ზედმეტი არ მოგივიდეთ, წინააღმდეგ შემთხვევაში გადახრილი ტოტები ნაყოფის სიმძიმის ქვეშ გატყდება.
4. შემორგოლვა. ხეს ძირითად გვერდითა ტოტებზე 1 სმ სიგანის რგოლში ქერქი მოაშორეთ. ინფექციის თავიდან ასაცილებლად ჭრილობას ბაღის საცხი წაუსვით.
ყველა ზემოთ მოცემული მეთოდი, ჰუმანური და არც ისე ჰუმანური, უხვი და ადრეული მოსავლის მიღებას ხელს უწყობს. ამავდროულად, ხეს დროზე ადრე ასუსტებს და მისი სიცოცხლის ვადას ამცირებს. ტოტები და ღერო რომ არ დააზიანოთ, უფრო მარტივად შეგიძლიათ იმოქმედოთ. მაგალითად, ვაშლის ხე გამოკვებეთ რკინის პრეპარატებით. თუ ვაშლის ხეში ლურსმნის ჩარჭობა ასე მკრეხულად გეჩვენებათ!
