ცხოვრებაში რაც არ უნდა მოხდეს, ადამიანის სახე არ უნდა დაკარგო. წლების მატებასთან ერთად ხასიათი შეიძლება შეიცვალოს, ასევე შეხედულებები ზოგიერთ საკითხზე. მაგრამ საკუთარ თავს უფლება არ უნდა მისცე, ცხოველის დონემდე დახვიდე და სხვებს მხოლოდ ცუდი უსურვო. სხვებზე ზრუნვა კარგი ნიშანია, რომ ჯერ კიდევ გვაქვს ნათელი მომავალი.
ეს განსაკუთრებით ოჯახს ეხება. ვინ შეიძლება იყოს უფრო ახლობელი, ვიდრე მშობლები, შვილები, და ან ძმა? მაგრამ რატომღაც ხალხს ბოლო დროს ეს ავიწყდება. ოჯახის წევრებთან ურთიერთობას ცვლიან წვეულებებზე, კლუბებზე, სამსახურზე. არავინ კამათობს, რომ დასვენება და ფულის შოვნა უნდა იცოდე, მაგრამ ცხოვრებაში მთავარი ადგილი არ უნდა მიანიჭოთ.
სხვებზე ზრუნვა
ნაჩქარევად ნაყიდი სამი დამჭკნარი ვარდი და შოკოლადის ყუთი – შვილების საჩუქარი დაბადების დღეზე. არადა ორივე თითქმის 30 წლის არიან, ნინო – 26 წლის, ლაშა – 28 წლის. ყოველთვის მესმოდა, რომ ბავშვების აღზრდა უნდა შეგეძლოს. შეუძლებელია ამის სწავლა, თუ არ გაქვს რაიმე ნიჭი შინაგანად. ასევე შეუძლებელია, ვინმეს აიძულო შეგიყვაროს ან პატივი გცეს. მაგრამ ასე, პირდაპირ რომ დაგამციროს? ჰმ, არაფრად ვარგა.
მათ მამასთან ხშირად ვკამათობდი შვილების აღზრდის მეთოდებზე. ის მკაცრი მეთოდის მომხრე იყო: ქამარი, წიწიბურაზე დგომა. ყოველდღე არა, მხოლოდ მაშინ, თუ ამას ნამდვილად იმსახურებდნენ. მე კი ვცდილობდი, შვილების მიმართ მეტი სიყვარული, ზრუნვა გამომეხატა. სხვებზე ზრუნვა ხომ ჩემი კრედოა. მეგონა, რომ ლაპარაკით ნებისმიერი საკითხის მოგვარება შეიძლებოდა. მაქსიმუმ შემეძლო ყვირილი ან ხელზე ნაჭრის დარტყმა, მხოლოდ უკიდურეს შემთხვევაში.
ასე, დროდადრო ვკამათობდით, როცა შვილები მორიგ პრობლემას იწვევდნენ. ჩამტვრეული ფანჯარა სკოლაში, ჩხუბი (ქალიშვილზე ვსაუბრობ), ცუდი შეფასება და მსგავსი რამ. შორიდან ისე ჩანდა, თითქოს მე და ჩემი მეუღლე ერთმანეთს უფრო ვუყვიროდით, ვიდრე შვილებს მათი საქციელის გამო. ახლა ვხვდები, რომ შვილები ამით სარგებლობდნენ. ჩვენით მანიპულირებდნენ, რომ არ დაგვესაჯა. იმ დროს ამას ვერ ვიგებდი.
შემდეგ სკოლა დასრულდა, ბავშვები გაიზარდნენ და უნივერსიტეტში ჩააბარეს. მე და ჩემი ქმარი სახლში მარტო დავრჩით, მაგრამ ჩვენი კინკლაობა მხოლოდ გახშირდა. თავს ვეღარ ვიკავებდი, როგორც ადრე, შვილების თანდასწრებით, ბოლო ხმაზე ვყვიროდი. რამდენჯერმე პოლიციაც მოვიდა. მეუღლე, პირიქით, უფრო მშვიდი გახდა, ხმას არ იღებდა, განდეგილივით იყო. სამსახურში გვიანობამდე რჩებოდა, საკუთარ თავში ჩაიკეტა. მაშინ არ ვიცოდი, მაგრამ სწორედ ამ სქემით იწყება ღალატი.
როცა ქმარი ღალატში გამომიტყდა, მე მხოლოდ ეჭვების სტადიაზე ვიყავი. ამ ეჭვებსაც მომაბეზრებელი ბუზივით თავიდან ვიშორებდი. არა, ვის შეიძლება მოეწონოს მისი ასაკის კაცი, უფულო, მელოტი, მუცლით და ულვაშით? თურმე პრეტენდენტი იყო, თან საკმაოდ ლამაზიც. ვცადე ქმართან დალაპარაკება, გარკვევა, ასე ხომ არ მიხდიდა სამაგიეროს ბოლო წლების გამო? აღმოჩნდა, რომ არა. უბრალოდ ჩემთან უბედური იყო. დღემდე მადლობელი ვარ მისი, რომ ჩემთვის ხელი არასოდეს აუწევია, არადა შეეძლო.
ძალიან გამაოცა შვილების რეაქციამ, როცა შექმნილი სიტუაციის შესახებ გაიგეს. ველოდი, რომ ხელგაშლილები ჩემკენ გამოიქცეოდნენ და შემიცოდებდნენ. მე, მათ მცველს, მათ დედას. მაგრამ არა, სახლიდან მამის წასვლაზე გოდება დაიწყეს. განიცდიდნენ, როგორ გაუჭირდებოდა ახლა სხვა ქალთან ერთად ცხოვრება ან მის ასაკში ბინის ქირაობა (რა საშინელებაა!).
არ ადარდებდათ, რომ მარტო დავრჩი. დიდი ამბავი, სადაც ვცხოვრებდი, ისევ იქ დავრჩი. ქმარი კი გავაგდე. ყველაზე სასაცილოა ის, რომ შვილები ყოველ არდადეგებზე ჩემთან მოდიან, კარგად რომ ჭამონ და დაისვენონ. თან ყველაფერი ჩემს ხარჯზე და ჩემი ძალით. აქედან კი მამათან მიდიან, საჩუქრებით. მისი საყვარელიც გაიცნეს. „დედა, ნორმალური ქალია. ხომ შეგვიძლია ამაზე გულახდილად ვილაპარაკოთ, ჩვენ ხომ ზრდასრულები ვართ? ისე, დღეს რა გვექნება სადილზე?“
ყოფილ ქმარზე აღარ ვბრაზობ. პირველ რიგში, უკვე დიდი დრო გავიდა და ისევ იმ ქალთან ერთად არის. გამოდის, რომ არ ჰქონდა შუახნის კრიზისი და არც შურისძიება სურდა. ის ქალი ნამდვილად უყვარს. როგორც მინიმუმ, მინდა დავიჯერო, რომ ასეა. მეორეც, სისულელეა, მასზე ვბრაზობდე. ყოველთვის ვიცოდი, რომ განსხვავებულები ვიყავით, მაშინაც კი, როცა ერთმანეთს ვხვდებოდით. თუმცა მაშინ მეგონა, რომ ერთმანეთს შევავსებდით, ერთი მთლიანი გავხდებოდით.
შესაძლოა, ასეთი მიდგომა გარკვეული ხნით ამართლებს. მაგრამ მთელი ცხოვრება? ეჭვი მეპარება. ღმერთს მადლობა, მარტო არ დავრჩი. შვილები და შვილიშვილები მყავს. მაგრამ ღირდა იმად, რომ დაბადების დღეზე მიმეღო ყვავილები და კანფეტები, რომლებიც არ მიყვარს?! თან ზუსტად ვიცი, რა აჩუქეს მამას ბოლო დაბადების დღეზე. ორი ბილეთი ეგვიპტეში გასამგზავრებლად. მისთვის და მისი საყვარლისთვის.
გთხოვთ, მითხარით. ჩვენ, ქალები მთელი ცხოვრება ვცდილობთ, შვილებისთვის საუკეთესო დედები ვიყოთ. მათზე ვიზრუნოთ, დავიცვათ, საუკეთესო მივცეთ. სხვებზე ზრუნვა ჩვენი კრედოა. სანაცვლოდ კი ვიღებთ მხოლოდ გულგრილობას და აგდებულ დამოკიდებულებას. რატომ? ხომ შეგვიძლია ხელი ჩავიქნიოთ და საკუთარ საქმეს მივხედოთ, როგორც ამას მამები აკეთებენ?! რაში გვჭირდება ასეთი მოუხერხებელი დედის გული, თუ განწირულია უღირსი დამოკიდებულებისთვის?! უკვე აღარ ვიცი. ისღა დამრჩენია, კანფეტები ვჭამო და ყვავილებით დავტკბე. ასეთია ქალის ხვედრი. მეტი არაფერი მაქვს დასამატებელი.