ხანდახან ყველა ვიძირებით მოგონებების მორევში და ნოსტალგია გვიპყრობს. მიზეზი შეიძლება გახდეს ნებისმიერი ნივთი, რომელიც პირველად შევნიშნეთ დიდი ხნის შემდეგ. დღეს ვისაუბრებთ საბჭოთა კავშირში ცხოვრებაზე. ამჯერად მოგონებები უბრალო ბიდონმა გამოიწვია. ოდესღაც ამ ჭურჭლით დადიოდნენ რძის საყიდლად. როგორი იყო რძე სსრკ-ში და რატომ არის დარწმუნებული ბევრი ადამიანი, რომ დღეს რძე ბევრად უარესია.
რძე სსრკ-ში
მოგონებებით დავიწყოთ. დიდ საბჭოთა ოჯახში დღეში სამი ლიტრი რძე ისმებოდა. დილით ხარშავდნენ რძიან ფაფას მთელი ოჯახისთვის ან უბრალოდ სვამდნენ, რადგან გემრიელი იყო.
ნებისმიერი საბჭოთა ბავშვისთვის ნაცნობია სიტუაცია, რომ მინანქრის ბიდონით რძის საყიდლად აგზავნიდნენ. 1 ლიტრი რძისთვის 28 კაპიკი უნდა გადაგეხადა. რძის საყიდლად უნდა წასულიყავი შესაბამის მაღაზიაში, რომელსაც ჰქონდა წარწერა „რძე“. უფრო მარტივი ვარიანტი იყო – კასრი პირდაპირ ქუჩაში.
მაღაზიაში თეთრ ხალათში გამოწყობილი დეიდა ბიდონს გართმევდა და კითხულობდა, რამდენი ლიტრი რძე გინდოდა. შემდეგ ფულის ჩვენებას ითხოვდა. არა, არ ფიქრობდა, რომ მოატყუებდი, ეს უბრალოდ ანეკდოტი იყო ბიდონში ფულის შესახებ. გამყიდველს ჰქონდა სპეციალური ჩამჩა, რომლითაც მოსახერხებელი იყოს რძის ჩასხმა პატარა ბიდონებში. მისი მოცულობა 1 ლიტრი იყო. რამდენსაც მოითხოვდი, იმდენს ჩაგისხამდა.
ისტორიები რძის შესახებ
ერთ დღეს ჩრდილოეთიდან ბიძა გვესტუმრა. მან გვიამბო ამბავი, რომლისაც დიდხანს არ მჯეროდა. თითქოს მათთან ბაზარში რძე წრეებით იყიდება. ანუ წინასწარ ყინავენ და სპეციალურ წრეებად ჭრიან და ასე ყიდიან. დიდხანს ვფიქრობდი, რომ მონაგონი იყო, სანამ საკუთარი თვალით არ ვნახე.
ზოგადად, მაღაზიაში რძის საყიდლად წასვლა ნამდვილი თავგადასავალი იყო. ხელში ცარიელი ბიდონით შეგეძლო სირბილი, სიარული, ხტუნვა, ანუ მაღაზიამდე როგორც გინდოდა, ისე მიხვიდოდი. აი, უკანა გზაზე სიფრთხილე უნდა გამოგეჩინა. მცირე წაბორძიკება სახიფათო არ იყო. ცოტა რძის დაღვრას ვერავინ შეამჩნევდა.
მთავარი თავგადასავლები ზამთარში მოლიპულ გზაზე ხდებოდა. მახსოვს, ერთხელ ისე ძალიან ავსრიალდი, ნაყიდი რძის ნახევარი პირდაპირ მარცხენა ჩექმაში ჩამეღვარა. მაშინ მშობლები არ გაბრაზებულან, ხოლო ჩექმაში ჩაღვრილი რძე ჩემმა კატამ დალია და არც დაუჩივლია.
GOST სტანდარტები
ცოტა ინფორმაცია მათთვის, ვისაც მტკიცედ სჯერა, რომ სსრკ-ში ყველა პროდუქტი იყო უკეთესი, რადგან მკაცრად GOST-ის სტანდარტების მიხედვით მზადდებოდა. მაგალითად, ბევრი ადამიანი ირწმუნება, რომ ადრე რძე ბევრად უფრო გემრიელი იყო. ხარისხის სასარგებლოდ მთავარი არგუმენტია დანამატების არარსებობა. რძე მეორე დღეს ფუჭდებოდა, ანუ ნატურალური იყო. ახლა კი მთელი კვირა შეგიძლიათ გააჩეროთ.
საბჭოთა ხარისხის დამცველთა მთავარი პრობლემა არის ის, რომ GOST-ის სტანდარტებზე არაფერი წაუკითხავთ. GOST 13277–79 ეხებოდა ზუსტად ძროხის პასტერიზებული რძის წარმოებას. მისი წაკითხვა ძალიან საინტერესოა, რადგან დიდ სიურპრიზს ამზადებს მათთვის, ვისაც სჯერა, რომ სსრკ-ში ყველაფერი ნატურალური იყო.
გამოდის, რომ ეს GOST უშვებდა სხვადასხვა ნედლეულს პასტერიზებული რძის წარმოებისთვის. იქ, ფაქტობრივად იყო მინიმუმ მეორე კლასის ძროხის რძე, უცხიმო ძროხის რძე, ნაღები ძროხის რძისგან და ა.შ.
ყველაზე საინტერესოა, რომ რძის წარმოებისთვის ნებადართული იყო სპრეით გამომშრალი ძროხის რძის, უცხიმო ძროხის რძის ფხვნილის, ნაღების ფხვნილის და სასმელი წყლის გამოყენება მშრალი რძის პროდუქტების აღსადგენად.
ძალიან ცდებიან ადამიანები, რომლებიც ამბობენ, რომ ადრე რძე იყო ნატურალური, ხოლო ახლა ფხვნილისგან მზადდება. სსრკ-შიც რძეს ფხვნილისგან ამზადებდნენ. ნოსტალგიას უფლება არ მისცეთ, დაჩრდილოს თქვენი ლოგიკური აზროვნება და ფაქტების შემოწმების უნარი. შესაძლოა, სსრკ-ს რძე უფრო გემრიელი იყო, რადგან ასე ფიქრს გაიძულებდნენ, ან იმიტომ, რომ ახალგაზრდა იყავი და არ იცოდი, რა არის ზურგის ტკივილი. გისურვებთ ჯანმრთელობას და საკუთარ თავზე ზრუნვას.
