ნატალია ბეხტერევა, თავისი დროის ერთ-ერთი ყველაზე გამოჩენილი ნეიროფიზიოლოგი, ხშირად გამოთქვამდა მოულოდნელ და გაბედულ აზრებს.
იგი ამტკიცებდა, რომ მშვიდი და ბედნიერი ცხოვრებისთვის ადამიანისთვის მხოლოდ გონიერება და სიკეთე არ კმარა.
მეტიც, გარკვეულ ვითარებაში სწორედ ეს თვისებები შეიძლება იქცეს შინაგანი დაძაბულობისა და მოწყვლადობის მიზეზად.
ტვინის მუშაობაზე მრავალწლიანმა დაკვირვებამ იგი ერთ მარტივ, მაგრამ საგულისხმო დასკვნამდე მიიყვანა: ინტელექტი თავისთავად არ იცავს ადამიანს ემოციური გამოფიტვისგან.
პირიქით, ყველაფრის ანალიზისკენ მიდრეკილება, შფოთვითი სცენარების განხილვა და იდეალური გადაწყვეტილებების ძიება ადამიანს მუდმივი დაძაბულობის მახეში აგდებს.
სწორედ ამიტომ, ბეხტერევას უყვარდა ხალხური ზღაპრების პერსონაჟის, „ივანე-სულელის“ ხსენება — გმირის, რომელსაც ყველა დასცინის და სათანადოდ არ აფასებს, თუმცა საბოლოოდ სწორედ ის აღმოჩნდება ყველაზე მედეგი.
იგი არ ხარჯავს ძალებს შიშებსა და ეჭვებზე, არ ითრევს შფოთვა და ამიტომ ინარჩუნებს სასიცოცხლო ენერგიას.
მისი აზრით, ქრონიკული შინაგანი დაძაბულობა ანგრევს ფსიქიკას და აჩქარებს დაბერების პროცესს.
ფიქრი და ანალიზი მნიშვნელოვანია, თუმცა არანაკლებ აუცილებელია ვითარების დროულად გაშვების უნარი.
ეს სისუსტე კი არა, საკუთარი რესურსებისადმი მოწიფული და გააზრებული დამოკიდებულებაა.სიკეთეზე ბეხტერევა იმავე პირდაპირით საუბრობდა.
მას ეს თვისება ადამიანის უმთავრეს ღირებულებად მიაჩნდა, თუმცა აფრთხილებდა მკითხველს: ეგოიზმით სავსე სამყაროში უსაზღვრო სიკეთე ადვილად ხდება სხვების მხრიდან ბოროტად სარგებლობის მიზეზი.
ადამიანებს, რომლებიც მზად არიან ყველას და ყოველთვის დაეხმარონ, ხშირად ავიწყდებათ საკუთარი თავი, იშვიათად ითხოვენ მხარდაჭერას და თანდათან იფიტებიან.
დროთა განმავლობაში მათ ირგვლივ ჩნდებიან ისინი, ვინც ამ კეთილშობილებას ვალდებულებად აღიქვამს.
განსაკუთრებით უსარგებლოა დაუხმარებელი დახმარება — მცდელობა „გადაარჩინო“ ის, ვინც პრობლემას ვერ ხედავს ან არ არის მზად ცვლილებებისთვის.
ეს თითქმის ყოველთვის იმედგაცრუებით სრულდება.
მადლიერების ნაცვლად რჩება მხოლოდ დაღლილობა და განცდა, რომ ენერგია ამაოდ დაიხარჯა. ასეთი ქმედება სხვას ვერ ცვლის, თუმცა ფიტავს იმას, ვინც დახმარებას ცდილობს.
თავად ბეხტერევას ცხოვრების გზა რთული და გამოწვევებით სავსე იყო. ბავშვთა სახლში გატარებული წლები მისთვის უდიდეს გამოცდად იქცა.
იგი აღნიშნავდა, რომ გადარჩენაში დაეხმარა ის პრინციპები, რომლებსაც აღსაზრდელებს თავშესაფრის დირექტორი, არკადი კელნერი უნერგავდა.
ეს დარიგებები მას თან სდევდა რეპრესიების, პროფესიული წნეხისა თუ პირადი დანაკარგების დროს.
1. გონივრული სიამაყე და ღირსების განცდა
ეს არ იყო ქედმაღლობა, არამედ საკუთარი თავის პატივისცემა. კელნერი ყველაფერს აკეთებდა იმისთვის, რომ ბავშვებს თავი მეორეხარისხოვნად არ ეგრძნოთ.
იგი დარწმუნებული იყო: ის, თუ როგორ გამოიყურება და უჭირავს ადამიანს თავი, პირდაპირ მოქმედებს მის შინაგან მდგომარეობაზე. იგი წვრილმანებშიც კი ასწავლიდა მათ, რომ არ მიეღოთ მსხვერპლის როლი.
2. შინაგანი მდგრადობა
ბეხტერევამ ადრეულ ასაკშივე გააცნობიერა, რომ მძიმე გარემოებებიდან თავის დაღწევის ერთადერთი გზა იყო, არ მიეცა მათთვის საკუთარი თავის გატეხვის უფლება.
სწავლა მისთვის „წყალზე ტივტივის“ საშუალებად იქცა. სიცივის, სიმარტოვისა და დაცინვის მიუხედავად, იგი წინსვლას განაგრძობდა.
როდესაც ბედისწერა არჩევანის წინაშე აყენებდა — დაეჩივლა თუ ჩუმად მიეღო სასჯელი — იგი მეორეს ირჩევდა და ამ გამოცდილებას პიროვნული ზრდის წერტილად აქცევდა.
3. ემოციური ბალანსი
კელნერი მიიჩნევდა, რომ სიხარული ისეთივე აუცილებელია, როგორც დისციპლინა.
სპორტი, თეატრი, მუსიკა და მოძრაობა ბავშვებს დაძაბულობისგან გათავისუფლებასა და შიშის დაძლევაში ეხმარებოდა.
დადებითი ემოციების ეს მარტივი წყაროები იქცა საყრდენად, რომელიც ყველაზე მძიმე პირობებშიც კი მდგრადობას უნარჩუნებდათ.
არკადი კელნერი ომის დასაწყისში დაიღუპა, თუმცა მისი მიდგომები მასთან ერთად არ გამქრალა. ბავშვთა სახლის ბევრმა აღსაზრდელმა შეძლო ცხოვრების ღირსეულად გავლა.
ნატალია ბეხტერევას ბედი კი იმის ნათელი დადასტურება გახდა, რომ საკუთარი თავის პატივისცემა, სიმტკიცე და სიხარულის უნარი ბედნიერებისთვის ისეთივე მნიშვნელოვანია, როგორც ჭკუა და სიკეთე.
ასევე გირჩევთ გაეცნოთ სტატიას: ჩინური სიბრძნე: ის ვინც ცუდს ეძებს, აუცილებლად იპოვის
